Problemet me gjumin mund të kenë shkaqe të ndryshme, që variojnë nga faktorë fizikë dhe psikologjikë deri te zakonet e përditshme dhe stili i jetesës. Disa nga arsyet më të zakonshme përse dikush mund të ketë probleme me gjumin janë:
1. Stresi dhe Ankthi
• Mendimet shqetësuese ose stresi i përditshëm mund të mbajnë trurin aktiv edhe kur trupi është i lodhur.
• Ankthi mund të shkaktojë një ndjenjë tensioni që pengon relaksimin dhe rënien në gjumë.
2. Përdorimi i Pajisjeve Elektronike para Gjumit
• Ekranet e telefonave, laptopëve dhe televizorëve lëshojnë dritë blu, e cila shtyp prodhimin e melatoninës (hormoni i gjumit).
• Përdorimi i rrjeteve sociale ose shikimi i përmbajtjeve stresuese para gjumit mund ta mbajë trurin në një gjendje vigjilence.
3. Zakone të Pashëndetshme të Gjumit
• Orari i paqëndrueshëm i gjumit (fjala vjen, fjetja herë vonë e herë herët).
• Fjetja gjatë ditës për orë të gjata ose konsumimi i kafeinës dhe alkoolit para gjumit.
4. Probleme Shëndetësore
• Pagjumësia kronike mund të lidhet me probleme si depresioni, çrregullimet hormonale (p.sh. hipotiroidizmi), ose sëmundje neurologjike.
• Apnea e gjumit (ndërprerja e frymëmarrjes gjatë gjumit) e bën gjumin të ndërprerë dhe jo cilësor.
5. Mungesa e Aktivitetit Fizik
• Një stil jete pasiv mund ta bëjë më të vështirë për trupin të lodhet natyrshëm.
• Aktiviteti fizik ndihmon në rregullimin e ritmit cirkadian dhe ul stresin.
6. Ushqimi i Parregullt
• Konsumimi i vakteve të rënda ose me shumë sheqer para gjumit mund të ndikojë negativisht.
• Mungesa e ushqyesve si magnezi dhe vitamina B mund të ndikojë te relaksimi i muskujve dhe trurit.
7. Çrregullimet e Ritmit Cirkadian
• Ndryshimet e papritura në orarin e gjumit (p.sh., puna me turne ose udhëtimet në zona me orar të ndryshëm) mund të çrregullojnë mekanizmin natyror të gjumit.
Si të Përmirësosh Gjumin?
• Vendos një rutinë të rregullt të gjumit (p.sh., shko në shtrat dhe zgjohu në të njëjtën orë çdo ditë).
• Minimizo përdorimin e pajisjeve elektronike të paktën 1 orë para gjumit.
• Praktiko teknika relaksimi si meditimi, leximi, ose dush i ngrohtë para gjumit.
• Ushqehu shëndetshëm dhe shmang kafeinën në orët e vona.
• Bëj aktivitet fizik rregullisht, por shmang stërvitjet intensive shumë afër orës së gjumit.
Nëse problemet me gjumin vazhdojnë për një kohë të gjatë, mund të jetë e nevojshme të konsultohesh me një mjek ose specialist të gjumit për të identifikuar shkakun dhe trajtimin e duhur./Iconstyle
