Ne të gjithë njohim dikë që nuk shfaqet kurrë në kohë, qoftë për një takim dreke apo një takim pune. Pra, a ka një shpjegim se përse disa njerëz janë gjithmonë vonë?
ÇFARË THONË EKSPERTËT?
Ekspertët thonë se zakoni i të qenit vonë ka të ngjarë të shkaktohet nga një sërë faktorësh, duke përfshirë perceptimin e kohës, menaxhimin e kohës dhe personalitetin.
“Është e mundur që ka një mekanizëm në tru që i bën disa njerëz të vonohen për takime, sepse ata nënvlerësojnë kohën që duhet për të arritur atje,” tha në një deklaratë Hugo Spiers, profesor i neuroshkencës në University College London.
Hipokampusi është një zonë e trurit që përpunon aspekte të kohës, të tilla si kujtimi kur duhet bërë diçka dhe sa kohë duhet.
Hulumtimi, i botuar në revistën Nature Reviews Neuroscience, sugjeron që neuronet në hipokampus që shërbejnë si “qeliza kohore” kontribuojnë në perceptimin dhe kujtesën tonë të ngjarjeve, por është e paqartë pse disa njerëz vazhdimisht e nënvlerësojnë kohën.
Një faktor mund të jetë se sa familjar jemi me një vend. Në studimin e tij të vitit 2017, Spiers u kërkoi 20 studentëve që ishin zhvendosur së fundmi në Londër të vizatonin një hartë të zonës së tyre të universitetit dhe të vlerësonin kohën e udhëtimit në destinacione të ndryshme.
Nëse studentët e njihnin mirë një zonë, vlerësimet e zonës zgjeroheshin, ndërsa treguesit e kohës së udhëtimit ngushtoheshin me njohjen. “Nëse jeni shumë i njohur me një zonë, filloni të anashkaloni telashet,” tha Spiers.
Në disa raste, njerëzit që janë vonë mund të mos kenë kohë të mjaftueshme për të përfunduar detyrat që nuk lidhen me udhëtimin, të tilla si përgatitja në mëngjes. Hulumtimi, i botuar në revistën Memory & Cognition, sugjeron që në të kaluarën ne bëjmë vlerësime të kohës bazuar në sa kohë mendojmë se u deshën detyrat, por kujtimet dhe perceptimet tona nuk janë gjithmonë të sakta.
Personaliteti gjithashtu luan një rol në vonesën. Disa tipare të personalitetit, të tilla si ulja e ndërgjegjes, mund të bëjnë që disa njerëz të harrojnë detyrat që kishin planifikuar më parë, tha Waldum. “Një faktor tjetër që mund të ndikojë në përpikmërinë e një personi është se sa janë të prirur për të kryer shumë detyra,” shtoi ai.
Një studim i publikuar në revistën Advances in Cognitive Psychology tregoi se njerëzit që kryejnë shumë detyra kanë më pak gjasa të kujtojnë detyra të tjera të planifikuara dhe t’i kryejnë ato në kohë. “Planet e parashtruara më së miri mund të dështojnë sepse ne nuk kemi burime të mjaftueshme të vëmendjes për t’i kryer ato me sukses,” tha Waldum.
Burimi: Live Science
