“E urrej, më ka shkatërruar jetën. Mendova se ishte faji im që nuk bëra më shumë rezistencë, por isha shumë e frikësuar. Mendoja se mund të më vriste.”
Këto janë fjalët e viktimës së përdhunimit, Meya Aberg, por absurditetin e ngjarjes e shton ajo që do të lexoni më pas:
Gjykata e Apelit për rajonin e Epërm të Norrland-it ka vendosur që azilanti eritrean, i dënuar për përdhunimin e 16-vjeçares, të mos dëbohet nga Suedia pasi të përfundojë dënimin me tre vjet burg. Arsyeja e dhënë në vendim: “kohëzgjatja e aktit”.
Vendimi ka shkaktuar zemërim të madh ndërkombëtar, pasi gjykata argumenton se përdhunimi “nuk zgjati mjaftueshëm” për t’u konsideruar si një “krim jashtëzakonisht i rëndë”, ndaj nuk justifikon dëbimin e autorit, Yazied Mohamed, i cili është refugjat nga Eritrea.
Sipas vendimit, “përdhunimi, ndonëse i rëndë, nuk përbën një shkelje aq të rëndë sa të warrantojë dëbim nga vendi”. Gjykata shton se, në shumë raste, përdhunimi mund të konsiderohet krim jashtëzakonisht i rëndë që sjell dëbim, por “duhet bërë një vlerësim bazuar në të gjitha rrethanat e rastit”.
Ngjarja ndodhi më 1 shtator të vitit të kaluar në qytetin Skellefteå, kur Meya Åberg, 16 vjeç, po kthehej në shtëpi pasi kishte mbaruar turnin e saj në McDonald’s. Ajo kishte humbur autobusin dhe po ecte përmes një tuneli për këmbësorë kur u sulmua dhe u përdhunua nga 18-vjeçari Yazied Mohamed. Ai i mori telefonin, e tërhoqi me forcë në tunel dhe e sulmoi, derisa vajza arriti të shpëtonte dhe të vraponte drejt qytetit.
Fillimisht Mohamed u shpall i pafajshëm për “mungesë provash”, por pas apelimit, u dënua me 3 vjet burg dhe detyrim për të paguar 240,000 krona suedeze (rreth 22,000 euro) si dëmshpërblim. Megjithatë, gjykata refuzoi kërkesën për dëbim, duke thënë se krimi “nuk ishte mjaftueshëm i zgjatur për t’u klasifikuar si jashtëzakonisht i rëndë”.
Reagimet ishin të ashpra. Donald Trump Jr., në një postim në platformën X, shkroi:
“Çfarë po ndodh me këtë botë? Europa është në fazën ‘ishte vetëm një përdhunim i shkurtër’, prandaj nuk do ta dëbojmë këtë copë plehre nga vendi ynë. Zgjohuni, njerëz, po vetëshkatërrohemi me moralin tonë të rremë.”
Kritika të forta erdhën edhe nga politikanë evropianë, përfshirë eurodeputetin kroat Stephen Nikola Bartulica, i cili tha se gjyqtarët që morën këtë vendim duhet të mbajnë përgjegjësi.
Ndërkohë, Meya Åberg, tashmë 17 vjeç, ka folur publikisht për traumën që përjetoi atë natë. Në një intervistë për median suedeze Norran, ajo tregoi sesi është përballur me pasojat e rënda psikologjike të sulmit dhe sesi e ka parë disa herë agresorin në qytet, në shkollë dhe në vendin e saj të punës.
“Dua të them që e urrej dhe që ai më ka shkatërruar jetën,” – u shpreh ajo.
“Mendova se ishte faji im që nuk bëra më shumë rezistencë, por isha shumë e frikësuar. Mendoja se mund të më vriste.”
Ligji suedez lejon dëbimin vetëm nëse krimi konsiderohet “jashtëzakonisht i rëndë” dhe paraqet rrezik për sigurinë publike. Por ky rast ka hapur një debat të gjerë në vend dhe jashtë tij, ku shumë e shohin vendimin si një dështim moral dhe ligjor të sistemit gjyqësor suedez.
Ky nuk është një rast i izoluar. Vetëm në korrik 2025, një tjetër shtetas eritrean me 196 akuza penale, përfshirë sulme ndaj policisë dhe të burgosurve, i shpëtoi dëbimit. Po ashtu, katër burra eritreanë të akuzuar për përdhunim në grup në vitin 2022 u lejuan të qëndrojnë në Suedi, duke nxitur debate të reja për sistemin suedez të drejtësisë dhe ligjin e kufizuar për dëbimin e azilantëve që kanë kryer krime.
