A mund të jetë fshehja e sekretit të jetëgjatësisë … në pamje të parë dhe ne nuk e dinim deri tani? Dr. David Sinclair, një ekspert i gjenetikës me famë botërore nga Shkolla Mjekësore e Harvardit, pohon se përgjigja se sa do të jetojmë qëndron në thonjtë tanë. Sipas tij, ritmi me të cilin rriten thonjtë mund të japë informacion të rëndësishëm për procesin biologjik të plakjes së secilit prej nesh.
Çfarë sinjalizon rritja e thonjve për plakjen?
Në një studim novator të vitit 1979, një ekip shkencor monitoroi rritjen e thonjve duke ngjitur shirita të vegjël matëse në thonjtë e qindra pjesëmarrësve gjatë një periudhe vitesh. Studimi zbuloi se shkalla e rritjes së thonjve zakonisht zvogëlohet me rreth 0.5% në vit pas moshës 30 vjeçare.
Ndërsa plakemi, rritja e thonjve ngadalësohet për shkak të rënies natyrale të qarkullimit të gjakut. Rrjedhja e reduktuar e gjakut rezulton në më pak lëndë ushqyese që arrijnë te thonjtë, duke ngadalësuar rritjen e tyre. Faktorë të tjerë që ndikojnë në rritjen e thonjve janë:
Ushqyerja: Mangësitë ushqyese në zink, hekur, kalcium ose vitaminë A mund të pengojnë rritjen e thonjve.
Ndryshimet hormonale: Periudhat si puberteti dhe shtatzënia shoqërohen me rritje të rritjes së thonjve, për shkak të luhatjeve hormonale.
Sipas Dr. Sinclair, rritja e thonjve shërben si një tregues i rëndësishëm se sa efektivisht trupi po prodhon qeliza të reja, të shëndetshme. Sa më shpejt të ndodhë ky rigjenerim, aq më mirë është trupi i pajisur për të luftuar përkeqësimin e lidhur me moshën. Ndryshe nga mosha kronologjike – domethënë numri i viteve që keni jetuar – mosha biologjike i referohet gjendjes dhe funksionalitetit të qelizave dhe indeve tuaja. “Shpejtësia e rritjes së thonjve është një tregues shumë i mirë se si po plakeni”, thotë Dr. Sinclair.
Njerëzit, thonjtë e të cilëve rriten më shpejt se mesatarja, mund të përjetojnë plakje biologjike më të ngadaltë, gjë që kërkon kujdes më të shpeshtë të thonjve sesa bashkëmoshatarët e tyre. “Sa herë më duhet të pres thonjtë, mendoj se sa kohë më parë i kam prerë thonjtë? , pyet Dr. Sinclair, duke dhënë një këshillë të thjeshtë se si mund të monitoroni plakjen tuaj biologjike.
Thonjtë janë një këshilltar i rëndësishëm për shëndetin, pasi, përtej plakjes , ata gjithashtu mund të zbulojnë një sërë problemesh themelore shëndetësore. Disa simptoma që duhet t’ju alarmojnë janë:
Kreshtat: Edhe pse të zakonshme tek të moshuarit për shkak të prodhimit më të ngadaltë të qelizave, kreshtat tek individët më të rinj mund të tregojnë kushte të tilla si diabeti, shytat, hiperparatiroidizmi ose mangësi ushqyese.
Njollat e zeza: Këto mund të sinjalizojnë melanoma ose lytha, të cilat rriten nën shtratin e thonjve.
Njollat dhe linjat e bardha: Ato shpesh janë shenjë e mungesës së zinkut, kalciumit ose hekurit, por mund të tregojnë edhe një infeksion mykotik.
Kur thonjtë zgjerohen dhe lakohen rreth majave të gishtërinjve, kjo mund të tregojë hipoksi, një gjendje e lidhur me sëmundjet kronike të zemrës ose mushkërive.
Prandaj, megjithëse rritja e thonjve vetëm nuk mund të përcaktojë jetëgjatësinë e një personi, ai mund të shërbejë si një tregues i dobishëm i plakjes biologjike dhe shëndetit të përgjithshëm. Monitorimi i rregullt i ndryshimeve në rritjen, formën dhe ngjyrën e thonjve mund të sigurojë informacion të vlefshëm si për plakjen ashtu edhe për problemet e mundshme shëndetësore. Nëse vëreni ndryshime të pazakonta në thonjtë tuaj, mund të jetë e vlefshme të konsultoheni me një specialist për të hetuar më tej se çfarë nënkuptojnë ato.