Për shumë njerëz, fillimi i javës është dita më e vështirë. E hëna shpesh shoqërohet me një ndjenjë trishtimi, nervozizmi apo ankthi, aq sa disa njerëz thonë se madje “e neverisin” këtë ditë. Dhe megjithëse tingëllon si thjesht një qëndrim negativ, shkenca tregon se pas kësaj ka një arsye shumë më të thellë.
Truri ynë “zgjohet” me stres ditën e hënë
Vetë mendimi për të nisur javën të hënën mund të aktivizojë amigdalën – pjesën e trurit që lidhet me emocionet dhe alarmet e brendshme. Kjo shkakton çlirimin e kortizolit, hormonit të stresit. Studime të ndryshme kanë treguar se nivelet e kortizolit rriten dukshëm ditën e hënë, duke na bërë të ndihemi më të tensionuar që në mëngjes.
Një tjetër faktor është gjumi. Gjatë fundjavës, ritmi i brendshëm biologjik shpesh “prishet”: flemë më shumë, zgjohemi më vonë, pushojmë më gjatë. Kur të hënën rikthehet rutina, trupi reagon me lodhje, mungesë motivimi dhe shpesh me nervozizëm.
Faktorët psikologjikë: nga relaksi tek përballja me realitetin
Përtej biologjisë, të hënat kanë edhe një peshë të fortë psikologjike. Fundjava lidhet me liri, pushim dhe aktivitete të këndshme. E hëna, përkundrazi, ndjehet si një rikthim i menjëhershëm në presionet e punës, detyrimeve dhe përgjegjësive.
Shumë njerëz fillojnë ta ndjejnë këtë stres që të dielën, duke përjetuar të ashtuquajturën “Sunday Scaries”. Ankthi i mbingarkesës së javës që vjen mund të prishë gjumin, humorin dhe madje të ulë kënaqësinë e ditëve të pushimit.
Studime të fundit madje tregojnë se trishtimi i së hënës mund t’i bëjë njerëzit ta shijojnë më pak edhe fundjavën, pasi truri e di se çfarë e pret.
Një ditë e vështirë… por jo e pashpresë
E hëna mund të jetë e rëndë, por kuptimi i asaj që ndodh në trupin dhe mendjen tonë na ndihmon të përballemi më lehtë me të. Me pak më shumë pushim, një rutinë më të qëndrueshme dhe pak përgatitje mendore, fillimi i javës nuk ka pse të jetë armiku ynë.