Me rreth 10 milionë raste të reja çdo vit, demenca vazhdon të jetë një nga sfidat më të mëdha të shëndetit publik. Përtej këshillave të njohura për stilin e jetesës, shkenca po heton faktorë të rinj mbrojtës për trurin – dhe një prej tyre vjen nga një burim i papritur: vaksina kundër herpes zoster (shingles).
Studiues nga Stanford University School of Medicine analizuan të dhënat e mijëra të moshuarve dhe zbuluan se personat e vaksinuar kundër herpes zoster kishin 20% më pak gjasa të zhvillonin demencë gjatë shtatë viteve të ardhshme. Studimi, i publikuar në Nature, mbështet teorinë se viruset që prekin sistemin nervor mund të rrisin rrezikun e dëmtimit kognitiv.
Edhe më befasuese janë gjetjet e një studimi të ri, të botuar në Cell, i cili sugjeron se vaksina mund të ngadalësojë përparimin e demencës edhe te pacientët që tashmë e kanë sëmundjen.
Një mundësi unike studimi u krijua në Uells, ku programi i vaksinimit i vitit 2013 e ofronte vaksinën vetëm për personat që mbushnin saktësisht 79 vjeç atë vit. Kjo ndarje e ngushtë e moshës u shfrytëzua si një “eksperiment natyror” për të krahasuar grupe gati identike.
Rezultatet ishin të qarta: vaksina uli rastet e shingles me 37% dhe rrezikun e demencës me 20%. Për më tepër, të vaksinuarit kishin më pak gjasa të zhvillonin dëmtime të lehta kognitive dhe, te pacientët me demencë, u vërejt një reduktim i ndjeshëm të vdekshmërisë.
Edhe pse mekanizmi biologjik mbetet ende i paqartë, këto rezultate hapin rrugën për kërkime më të thelluara dhe për prova të reja klinike që mund të konfirmojnë rolin mbrojtës të vaksinës.