Provo të kujtohesh… Përgjatë viteve të fundit kur je ulur në tryezë për të ngrënë, sa herë e ke dëgjuar, thënë apo menduar fjalinë: “Asgjë nuk ka shije!”
Na lini ta gjejmë: Shumë shpesh. Madje më shumë nga ç’do të donim të pranonim sepse mundohemi të mbajmë larg nga mendimet tona faktin që çdo ditë po ushqejmë trupat tanë me çudira që nuk u dimë as origjinën e as ç’kanë brenda.
Megjithatë, shpresa se një ditë do të mund të riprovojmë në tryezat tona shijen e humbur të ushqimeve të dikurshme duket se nuk është shuar ende pasi, besojeni ose jo, e rigjetëm vetëm pak ditë më parë. Dhe jo, nuk na u desh të udhëtonim me qindra kilometra në ndonjë fshat të humbur që nuk e gjen as në Google Maps. Në fakt, shpresën për këtë ide gati-gati utopike e rigjetëm fare pranë Tiranës në Laknas, fshatin e vogël që fsheh një thesar të madh të quajtur Uka Farm, ku po mbillet një farë e re: Ajo e të jetuarit në harmoni të plotë me natyrën.
“Tek Uka vihet në radhë të parë për t’u frymëzuar dhe më pas për të ngrënë një ushqim të shijshëm e një gotë verë të mirë!”- shprehet Flori Uka, i cili pasi ka përfunduar studimet në një prej shkollave më prestigjioze në të gjithë botën për enologji (prodhim vere), është rikthyer në Shqipëri për t’ju përkushtuar kantinës, fermës, restorantit dhe distilerisë që mbajnë mbiemrin e familjes së tij: UKA.
Por ndërsa shija e çdo gjëje që mund të konsumohet tek Uka Farm është e padiskutueshme, ajo për çka flet Flori në fakt është përtej përcjelljes së një shijeje të mirë. Bëhet fjalë për një filozofi të re jo vetëm të të ushqyerit, por të të bërit bujqësi në tërësi. Prej 5 vitesh ai ka hapur dyert e restorantit, që siç shprehet vetë ai, shërben si një motor ekonomik për të suportuar fermën e themeluar nga babai i tij, ish-ministri i Bujqësisë Rexhep Uka që në 1996- ën.
“Kjo fermë ka qenë një ëndërr e tim eti i cili është profesor i entomologjisë (shkenca që studion insektet) në Universitetin Bujqësor të Tiranës. Ideja e babait nuk ka qenë të bëjë bujqësi të thjeshtë. Ideja e tij ka qenë të ndërtojë një laborator natyral që si fillim do të shërbente si një ambient praktike për studentët e tij, por edhe për të sjellë një koncept të ri bujqësie që nuk cenon ekosistemin, speciet e ndryshme e mbi të gjitha insektet.”- shprehet Flori Uka teksa na bën një tur të fermës prej 2 hektarësh që për habinë tonë, është shtëpi e 250 llojesh bimësh, një pjesë e së cilave përfundojnë në tryezat restorantit.
Megjithatë siç na rrëfen ai, është e pamundur që gjithçka që gatuhet në kuzhinën e restorantit të vijë ekskluzivisht nga ferma e tyre, prandaj Flori ka rrjetin e tij të bashkëpunëtorëve të besuar që ndajnë të njëjtin vizion për bujqësinë e që e furnizojnë me produketet e shijshme autentike shqiptare për të cilat restoranti i tij shquhet.
Kjo metodë e bën Uka Farm një prej të paktave vende në të gjithë Shqipërinë që praktikon konceptin “farm to table”, koncept ky i aplikuar në disa prej restoranteve më të vlerësuara në botë që ka në thelb jo vetëm të ngrënit shëndetshëm, por mbi të gjitha respektimin e natyrës.
Teksa shëtisim në ambientet e fermës ku zbuluam bimë që as nuk e dinim se ekzistonin në Shqipëri, ajo që na bëri përshtypje është se ndryshe nga fermat e tjera që kemi parë, në atë të familjes Uka, bimët që mbijnë spontanisht apo ato që quhen barëra të këqija lulëzojnë përkrah pemëve frutore, perimeve e gjithçkaje tjetër të mbjellur me kujdesin maksimal. Dhe pikërisht këtu qëndron suksesi dhe thelbi i filozofisë gjeniale që udhëheq punën në Uka Farm.
“Çdo bimë është një gosti për një insekt dhe bimë të ndryshme tërheqin insekte të ndryshme. Kjo larmishmëri insektesh krijon luftë biologjike dhe në këtë mënyrë, janë vetë insektet që largojnë njëri-tjetrin, ndaj ne nuk kemi nevojë të ndërhyjmë me kimikate e me pesticide të rrezikshme për shëndetin, vetëm për të shpëtuar prodhimin. Janë vetë insektet që e bëjnë këtë për ne duke krijuar një ekuiliber natyral mes specieve.”-na shpjegon Flori, i cili na tregon më tej se në fermë praktikohen dhe pesticidet natyrale, të bëra vetëm me bimë apo lëndë të tjera të padëmshme për natyrën dhe njeriun. Mungesa e përdorimit të kimikateve është dhe arsyeja përse në zonë janë rishfaqur pas vitesh të tëra insekte, kafshë e shpendë që mund të mos i kemi parë që fëmijë si xixëllonjat, urithët, gushkuqët etj.
Në fillim të këtij shkrimi e kemi quajtur Uka Farm një thesar dhe ky nuk është aspak një epitet i vënë në mënyrë rastësore, pasi ky etiketim nuk vlen vetëm për Shqipërinë, por për mbarë botën. Kjo është dhe arsyeja përse gjigantë botërore mediatikë si “New York Times”, “The Guardian”, “Arte TV” apo “Vanity Fair Italia” i kanë kushtuar fjalë mbresëlënëse lëvizjes së vogël të familjes Uka, por që përfaqëson më shumë nga çdo kishte menduar kushdo prej nesh.
Produkte natyrale dhe jo OMGJ (Organizma të Modifikuara Gjenetikisht) produkte të dëmshme për shëndetin, Flori thotë: “Jemi thjesht spektatorë dhe kalimtarë në këtë botë, duhet të lëmë një shenjë sa më të mirë në të!”
Dhe kjo duket se mbetet e vetmja mënyrë për ta shpëtuar në kohë nga rruga e shkatërrimit ku e kemi futur. Po për këdo që mund të mendojë se “shpëtimi i botës” nuk mund të vijë kurrësesi nga një fermë e Laknasit, Flori e ka një përgjigje.
“Impakti i Uka Farm është shumë i vogël për të shpëtuar botën nga ky kaos. Por puna e Uka Farm përcjell një mesazh universal i cili frymëzon çdo individ dhe ndryshimi vjen nga secili individ.”- shprehet ai teksa ulemi në tryezën e restorantit ku mjafton të vish një herë të vetme, për të kuptuar se do të duash të rikthehesh gjithnjë.
