Për dekada të tëra, shkencëtarët kanë kërkuar “burimin e rinisë” të pakapshëm, atë sekret që do të na ndihmonte të plakeshim jo vetëm me hir, por edhe më ngadalë. Tani, një suplement ditor që kushton më pak se 0.10 cent euro në ditë mund të jetë pjesë e përgjigjes. Një studim klinik inovativ i botuar këtë javë në American Journal of Clinical Nutrition dhe i kryer nga Universiteti i Harvardit dhe Spitali i Përgjithshëm i Masaçusetsit zbuloi se njerëzit që merrnin vitaminë D3 çdo ditë për një periudhë katërvjeçare treguan shenja dukshëm më të ngadalta të plakjes biologjike krahasuar me ata që morën një placebo.
Në studim morën pjesë 1,031 të rritur, të cilët u ndanë rastësisht në dy grupe dhe iu dhanë ose 2,000 IU vitaminë D3 ose një placebo çdo ditë për katër vjet. Kur studiuesit krahasuan shënuesit e tyre biologjikë – konkretisht integritetin e ADN-së së tyre – rezultatet ishin mbresëlënëse: pjesëmarrësit që morën vitaminë D3 kishin më pak dëmtime të ADN-së, duke sugjeruar që qelizat e tyre po plakeshin më ngadalë.
Një vitaminë me një superfuqi të papritur
Vitamina D3 është prej kohësh e njohur për rolin e saj në ruajtjen e shëndetit të kockave, forcimin e sistemit imunitar dhe uljen e inflamacionit. Megjithatë, ky hulumtim i ri sugjeron që përfitimet e saj mund të shkojnë shumë më thellë – duke arritur deri në ADN-në tonë. Një nga shënuesit kryesorë që studimi mati ishte gjatësia e telomereve – kapakët e vegjël mbrojtës në skajet e kromozomeve që shkurtohen natyrshëm ndërsa plakemi. Telomeret më të shkurtra janë të lidhura me sëmundjet që lidhen me moshën, nga problemet e zemrës deri te demenca. Pjesëmarrësit që morën vitaminë D3 ruajtën telomere më të gjata dhe kishin më pak ndërprerje të ADN-së, ngjarje që janë tregues të një ore biologjike më të ngadaltë. “Vitamina D duket se ka më shumë veti nga sa mendonim”, vunë në dukje autorët e studimit. “Duke ulur stresin oksidativ dhe inflamacionin në nivel qelizor, ajo mund të ndikojë drejtpërdrejt në procesin e plakjes.”
Shpesh e quajtur “vitamina e diellit”, vitamina D prodhohet natyrshëm nga lëkura kur ekspozohet ndaj rrezeve të diellit. Megjithatë, ka një paradoks këtu. Pavarësisht qiellit të ndritshëm, mungesa e vitaminës D mbetet çuditërisht e zakonshme, veçanërisht në mesin e atyre që kalojnë pjesën më të madhe të kohës së tyre brenda. Konkretisht, sipas një studimi në revistën zyrtare të Shoqërisë Mjekësore të Greqisë Perëndimore dhe Peloponezit, 73% e një mostre greke kishin nivele të pamjaftueshme, ndërsa një mostër tjetër tregoi se mbi dy të tretat e popullsisë kanë nivele shumë të ulëta të vitaminës D. Në përgjithësi, organizatat botërore të shëndetit vlerësojnë se më shumë se një miliard njerëz në të gjithë botën kanë nivele të pamjaftueshme të vitaminës D. Kjo mungesë është lidhur jo vetëm me dobësinë e kockave dhe dhimbjet e muskujve, por edhe me depresionin, imunitetin e dobësuar dhe madje edhe plakjen e parakohshme.
Ideja që marrja e vitaminës D si suplement mund të ngadalësojë plakjen ka kuptim, shpjegojnë ekspertët, pasi ajo vepron si një hormon në trup, duke ndikuar në qindra gjene. Kur e rikthejmë atë në nivele optimale, në thelb u japim qelizave tona mjetet për të riparuar veten.
Ndoshta pjesa më emocionuese e këtij hulumtimi është thjeshtësia e tij. Ndryshe nga trajtimet e shtrenjta kundër plakjes ose terapitë komplekse gjenetike, vitamina D3 është e përballueshme, e sigurt dhe gjerësisht e disponueshme. Një kurë ditore prej 2,000 IU kushton rreth 10 euro për dy muaj. Dhe ndërsa studiuesit paralajmërojnë se vitamina D3 nuk është një pilulë mrekullibërëse, aksesueshmëria e saj e bën atë një mjet interesant në luftën kundër plakjes.
Gjetjet gjithashtu mund t’i nxisin mjekët të shqyrtojnë më nga afër nivelet e vitaminës D gjatë kontrolleve të rregullta, veçanërisht tek të rriturit e moshuar.
