Ndonëse kanë kaluar më shumë se 4 ditë qëkurse Shqipëria ka nisur marrjen e masave të rëndësishme për të izoluar vendin në mënyrë që të parandalohet përhapja e mëtejshme e virusit COVID-19, nga Ministria e Financave dhe e Ekonomisë nuk ka ende asnjë shenjë në horizont. Në një kohë kur e gjithë bota, si vendet që sapo kanë filluar të preken e ashtu edhe ato të goditura më rëndë kanë bërë publike masat që do të merren për të mbështetur ekonominë në këtë moment tejet të vështirë, në Shqipëri ende asgjë.
Deri më tani, pjesa më e madhe e bizneseve në vend, pas urdhërit të kryeministrit Rama, janë detyruar të mbyllin dyert deri në një njoftim të dytë, por taksat e të gjithë detyrimet e tjera mesa duket do të vijojnë të paguhen, duke i hapur rrugën një krize ekonomike të pashmangshme.
Dy ditë më parë, Banka e Shqipërisë njoftoi pezullimin e pagesave të kredive për 3 muaj, kjo e vetmja masë financiare e marrë deri më tani, ndërkohë që së fundmi ka pasur dhe një reagim nga shoqatat e turizmit në vend, që kanë pësuar goditjen e dytë në fare pak kohë, pas tërmetit vdekjeprurës të 26 nëntorit 2019. Në një listë me 12 pika, këto shoqata kërkojnë masa lehtësuese për bizneset në fushën e turizmit që janë goditur rëndë nga humbjëet e njëpasnjëshme (lexo këtu).
Sipas revistës ekonomike “Monitor”, humbjet ekonomike nga emergjenca Koronavirus mund të kalojnë shifrën e 25 milionë eurove në ditë ndërkohë që çdo ditë e humbur nga qeveria për shpalljen e masave lehtësuese, përkthehet në thellim të mëtejshëm. Megjithatë, po sipas televizionit “Klan” qeveria ka nisur punën për hartimin e një pakete masash me lehtësira fiskale për t’i ardhur në ndihmë biznesit në këtë kohë trë vështirë, masa që shpresojmë t’i shohim në zbatim sa më shpejt.
Por çfarë mund të mësojmë nga vendet e tjera dhe masat e marra prej tyre?
Në Itali vendi i dytë në botë me numrin më të madh të të prekurve dhe viktimave nga koronavirusi, qeveria pritet të miratojë një “superdekret”, që parashikon shtyrjen e pagesave të kredive, shtyrjen e pagesave të taksave, bllokimin e punës së autoriteteve fiskale, reduktimin e faturave të dritave, ujit e gazit, etj. Sipërmarrjeve do t’u ofrohet pezullimi i pagesave fiskale të parashikuara për muajin mars ndërsa për profesionistët e lirë po konsiderohet një rimbursim me 500-600 euro e po ashtu pritet dhe një mbështetje për ata që nuk paguajnë dot qiranë.
Gjermania ka nxjerrë të ashtuquajturën “Bazuka” për t’i paraprirë një krize të mundshme ekonomike me një “municion” prej 550 miliardë eurosh që qeveria ia ka akorduar Bankës Kombëtare për Zhvillim. Me këtë shumë, do t’i vihet në ndihmë bizneseve në vend nëpërmjet kredive që do të manovrohën në mënyrë të tillë që rrezikun më të madh ta marrë përsipër shteti e jo biznesi. “Ky është një Bazuka që ne do ta përdorim për të bërë çfarëdo që nevojitet.”-është shprehur ministri duke shpjeguar se nëpërmjet këtyre kredive lehtësisht të aksesueshme e që janë mirëpritur nga biznesi, u ofrohet kompanive një “mburojë” nga një krizë e mundshme.
Lehtësirat fiskale janë bërë publike dhe në Kanada, ku kryeministri Justin Trudeau ka miratuar menjëherë një fond prej 7.2 miliard dollarësh për kompanitë e prekura nga emergjenca koronavirus, nëpërmjet Bankës për Zhvillimin e Biznesit dhe Bankës për Zhvillimin e Eksportit. Ministri i Financave kanadez ka bërë të ditur se gjatë javës së ardhshme do të publikohet një tjetër paketë për një stimulim masiv të biznesit, ndërkohë që i është bërë thirrje popullit që askush nuk duhet të shqetësohet për pagesat e qirave, ushqimeve etj. pasi qeveria do t’i gjendet pranë qytetarëve financiarisht.
Ndërsa në Spanjë ku së fundmi është shpallur gjendja e emergjencës, Ministri i Shëndetësisë ka deklaruar se kushdo që është karantinuar, do të paguhet si të kishte pësuar një aksident në punë.
Por teksa bota ka nisur krahas masave parandaluese sociale ashtu edhe ato ekonomike, shpesojmë që një gjë e tillë nuk do të vonojë dhe më shumë nga qeveria shqiptare, që qartazi, nuk është aspak në kushtet e konomive gjermane apo kanadeze, çka e bën edhe më emergjente situatën.
