Një studim mjaft shqetësues u publikua pak ditë më parë nga shoqata Albanian Food Industry (Industria e Ushqimeve Shqiptare). Studimi që përmendte se shqiptarët po ushqehen me mish me ngjyrues dhe me mikrobe, me qumësht që ka substanca kancerogjene (të quajtura Aflatoksinë) dhe vajin e ullirit të përzierë me vaj palme; ishte shumë i frikshëm, por fatkeqësisht nuk përmendte asnjë emër ose firmë prodhimi.
Edhe pse mund të quhet si një studim paralajmërues, që dha alarmin e kuq për herë të njëmijtë për të gjithë shqiptarët, sërish mund të themi se është i mangët. Cilat firma prodhuese janë marrë në studim? Produktet e kujt kompanie prodhuese të qumështit rezultojnë kancerogjene? Ku shitet mishi me ngjyrues dhe si quhet firma prodhuese e vajit që rezultoi jashtë normave?
Këto janë pyetje që kërkojnë përgjigje të menjëhershme për ne konsumatorët. Fatmirësisht, (sado e besueshme të jetë), kategoria e fruta-perimeve dhe e lëngjeve që prodhohen prej tyre, rezultoi 100% pa probleme dhe me parametra brenda normave evropiane. Por ajo që na shqetëson më shumë në këto momente, është kategoria e mishit dhe qumështit dhe nënprodukteve të tij.
Sipas studimit: “të paktën 15 % e produkteve të mishit të analizuara rezultuan me ngarkesë të lartë mikrobiale. 20% e tyre rezultoi me prezencë të mundshme të ngjyruesit E 120, një element që shërben për ta bërë mishin të duket sa më i freskët”.
“Përsa i përket vajrave të analizuar, parametrat e tyre rezultuan brenda normave për 80% të tyre. Për një nga vajrat e ullirit të testuar, rezultoi se parametrat e tij nuk përputhen me ato të vajit të ullirit, ekzaminimi spektrofotometrik dhe metilet e jashtme të acideve yndyrore rezultuan jashtë normave. Përqindja e ulët e acidit oleik tregon se ky nuk është vaj ulliri. Kjo tregon që subjekti në kundërshtim me ligjin tregton një produkt që etiketa nuk përputhet me përmbajtjen” thuhet ne studim.
Akoma dhe më shqetësues është rezultati i studimit për qumështin. Në analizë janë marrë qumështi dhe nënproduktet e tij ku nga 8 produkte dhe nënprodukte, dy prej tyre (25 %) rezultuan me aflatoksinë, (substanca kancerogjene dhe një nga toksinat më të rrezikshme që ekzistojnë që mund të shkaktojë dëmtim të mëlçisë dhe kancer).
“Ndërsa qumështi i fshatit i tregtuar në bidon 1.5 kg rezultoi me ngarkesë të lartë mikrobiale. Kjo tregon që procesi i mjeljes, transportit paketimit, dhe/ose ruajtjes nuk i respekton parametrat kombëtarë dhe ndërkombëtarë. Një nga produktet e gjalpit me sasi të acidit oleic më të lartë se normat e lejuara ndërsa një nga produktet e djathit me sasi të acidit palmitic më të lartë se normat e lejuara. Kjo tregon që subjekti në kundërshtim me nenin 36 të ligjit të ushqimit nuk tregon përbërësin ‘vaj palme’ në etiketë. Produktet e tjera nuk paraqesin probleme” nënvizon studimi.
Ish-ministri i Shëndetësisë, Edmond Panariti e quajti një megaskandal këtë studim, duke kërkuar heqjen urgjente nga tregu të këtyre produkteve ushqimore. Ai kërkoi të bëhen publike rezultatet e studimit dhe të nisë menjëherë hetimi.
Problemi me qumështin që prodhohet në Shqipëri, nuk është risi pasi i ka fillesat shumë të hershme. Rasti më i bujshëm ishte në vitin 2013, kur Kosova ndaloi importin e qumështit në kuti që vinte nga Shqipëria, pasi rezultoi me Aflatoksinë.
Sado kujdes që të bëjmë në shtëpitë tona, sërish nuk është e mundur të veprojmë mbi qumështin që çohet në kopshte apo çerdhe, me djathin apo kosin që prodhohet prej tij. Duhet të hetohet se ku është tregtuar ky qumësht, gjeografinë e shpërndarjes së tij.
Pasojat negative të cilat i vuajmë ne, marrin një rrjet zinxhir, që duhet shkëputur nga instancat përgjegjëse vendore, reagimin e të cilave po e presim me padurim para se të jetë shumë vonë…