Ditën e sotme, Shqipëria, me në krye kryeministrin Edi Rama, ka mirëpritur Ministerialin Digjital të Ballkanit Perëndimor si event përmbyllës i Samitit të tretë Digjital. Gjatë fjalës së tij, kreu i qeverisë ka folur ndër të tjera edhe për tarifat roaming dhe rrjetin 5G në Ballkan.
Rama tha në fjalën e tij se në fund të këtij procesi kanë si synim që të heqin tarifat roaming. Sipas tij, mbështetur në memorandumin për rrjetin 5G vendi mund të ecë përpara, në të ardhmen e afërt për të menaxhuar spektrin e teknologjisë së pastër dhe të sigurt, duke përgatitur po kështu marrëveshjet ndër- rajonale.
Finalizimi për të hequr tarifat roaming duhet të jetë synim. Ajo çfarë ka ndodhur me ndryshimin progresiv të tarifave të roaming dhe rregullimin është një zbulim që na tregon se sa shumë ne mundemi e duhet të bëjmë, dhe sa do të bënim nëse nuk do të kishim për të kuptuar njëri-tjetrin.
Asgjë nuk na ndalon ta bëjmë në një qendër të shërbimeve digjitale, infrastrukturave. Mbështetur në memorandumin për rrjetin 5G mund të ecim para në të ardhmen e afërt për të menaxhuar spektrin e teknologjisë së pastër dhe të sigurta, duke përgatitur po kështu marrëveshjet ndër- rajonale.
Serbia dhe Maqedonia e Veriut, Kosova, Mali i Zi ku do të mbahet Samiti i ardhshëm digjital janë përfshirë së bashku në udhërrëfyesin e strategjive digjitale, me një vëmendje që shkojnë tek platformat e shërbimeve publike. Shqipëria ka investuar shumë dhe jam krenar ta them këtë. 95% të shërbimeve institucionale shtetërore do jenë online dhe pa tarifë. Çdo qytetar mund t’i përfitojë duke kursyer kaq shumë kohë.”
“iconstyle.al” ka treguar disa herë, falë denoncimeve të qytetarëve, abuzimet që bëhen me paketat e ashtuquajtura “Roaming”. Tarifa e “Roaming”-ut nënkupton telekomunikimin dhe shërbimin që qytetarët e përdorin në një shtet tjetër, nga një qendër e operatorit të telefonisë së lëvizshme.
Sa duhet t’i besojmë kryeministrit nisur nga realiteti?!
Risjellim në vëmendje se Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP) nxori për konsultim dokumentin publik për rregullimin e Tarifave të Shërbimeve Roaming Ndërkombëtar Shqipëri-Kosovë në 2019. Nga 1 korriku i atij viti, premtohej se shtetasit shqiptarë do të flisnin në celular me tarifa më të lira ‘Roamingu’, dhe duke filluar nga korriku i vitit 2020 ose 2021 tarifat do hiqen plotësisht.
Dokumenti është hartuar pasi më datë 26.11.2018 në mbledhjen e përbashkët të Qeverive të Republikës së Shqipërisë dhe Republikës së Kosovës, ministritë përgjegjëse për fushën e komunikimeve elektronike të dy vendeve nënshkruan “Marrëveshje për heqjen e cmimeve të shërbimeve roaming për rrjetet publike të komunikimeve të lëvizshme ndërmjet Republikës së Kosovës dhe Republikës së Shqipërisë”. Ministritë përgjegjëse ranë dakord që zbatimi i regjimit të ri të fillojë gradualisht nga 15 qershor 2019, sipas një plani dhe afateve të rëna dakord ndërmjet rregullatorëve.
Në lidhje me bazën ligjore të rregullimit të tarifave roaming marreshja parashikon që brenda datës 30 mars 2019 të dy vendet të kenë marra masa për miratim të cdo ndryshimi ligjor për komunikimet elektronike që të mundësojë zbatimin e marrveshjes nga rregullatorët e dy vendeve (AKEP për Shqipërinë dhe ARKEP për Kosovën).
Çfarë pritet dhe çfarë ndodh!
Ndonëse sipas dokumetave zyrtare rruga drejt heqjes së ‘Roaming’ ka nisur prej dy vitesh, në realitet po ndodh e kundërta. Në fakt, këto paketa janë shumë të shtrenjat po t’i krahasojmë me vendet e tjera.
Nga krahasimi që bëmë me vendet fqinje, Greqi dhe Itali, të kompanisë celulare “Vodafone” vumë re se në vendin tonë paketat kishin çmime shumë herë më të larta dhe ofronin shumë pak.
Të gjitha këto krahasime, ju mund t’i lexoni duke klikuar në linkun KËTU. Sikur të mos mjaftonte fakti se qytetarët shqiptarë tarifohen shumë për pak, ky shërbim le shumë për të dëshiruar.
Ishin të pafundme pakënaqësitë e qytetarëve në sondazhin e “iconstyle.al” të organizuar disa javë më parë, ku shpreheshin se pothuajse gjithmonë kanë hasur në probleme me ‘Roaming’, ku më së shumti përmenden: 1.Paketa thjesht nuk funksionon dhe 2.Minutat, SMS dhe MB/GB më parë mbrarohen sesa aktivizohen.
Mirëpo, ka edhe më keq. Qytetarët kanë treguar se paketa ‘Roaming’ ndonëse është e aktivizuar nuk funksionon pasi kalon kufirin e Republikës së Shqipërisë. Kjo në fakt ngre pikëpyetje të shumta, edhe lidhur me heqjen e ‘Roaming’ që duhet të bëhet të paktën deri në korrik të 2021. Një fakt i tillë tregon se kompanitë telefonike nuk kanë investuar në infrastrukturën e linjave, duke përdorur ende një infrastrukturë të pasofistikuar.
Si duket interesat e vogla të tyre kundrejt kësaj çështje, kanë lënë komplet në hije mbulimin e territorit të Kosovës, por jo vetëm. Pak javë më parë në fakt ju treguam se edhe mbulimi i zonave të veçanta të vendit me rrjet të shërbimeve celulare mbetet një problem ende në vitin 2020. Bëhet fjalë kryesisht për zona larg kryeqytetit dhe qyteteve të mëdha, ku operatorët nuk kanë interes ekonomik për të vendosur rrjetet e tyre të shërbimit, për shkak të numrit të pakët të abonentëve. (KLIKO)
Të ardhurat, operatorët shqiptarë fitojnë neto qindra mijëra euro
Të ardhurat me shumicë nga roamingu të tre operatorëve celularë nga ‘Roamingu’ me Kosovën (të ardhurat që operatorët Shqiptarë marrin nga operatorët e Kosovës kur pajtimtarët e tyre vizitojnë Shqipërinë) në vitin 2016 ishin rreth 189 mijë euro, ndërsa në vitin 2017 ishin 255 mijë euro. Të ardhurat nga përdorimi i data (interneti) zënë rreth 62% të totalit të këtyre të ardhurave me shumicë.
Kostot me shumicë (pagesat që operatorët Shqiptarë u kryejnë operatorëve të Kosovës kur përdoruesit celularë Shqiptarë vizitojnë Kosovën) ishin rreth 148 mijë euro në vitin 2016, dhe 158 mijë euro në vitin 2017.
Të ardhurat neto të operatorëvë Shqiptarë (diferenca të ardhura me shumicë minus kosto me shumicë) ishin rreth 41 mijë euro në vitin 2016 dhe 97 mijë euro në vitin 2017. Pra bilanci neto i të ardhurave dhe kostove me shumicë është pozitiv për operatorët Shqiptarë. Në vitin 2018 të ardhurat neto me shumicë të tre operatorëve shqiptarë nga ‘Roamingu’ me Kosovën ishin rreth 150 mijë euro, apo rreth 50% me shumë se në 2017.
AKEP-it nuk i shkojnë valët
Vetë AKEP-i nuk ka ndërmarrë asnjë masë për adresimin e problemeve të hasura dhe për moszbatimin e vendimeve të saj.
Duke marrë shkasë nga shqetësimet e shumta të ngritura, duhet thënë se kjo çështje prek edhe turizmin, pasi shqiptarët e Kosovës që vizitojnë Shqipërinë janë të shumtë dhe janë të detyruar të aktivizojnë paketat “Roaming”.
Edhe në këtë drejtim mund të themi se Autoriteti i Komunikimeve Elektronike dhe Postare (AKEP), nuk e ka përmbushur me efektivitet mbikëqyrjen e tregut të telefonisë celulare pasi nuk janë arritur rezultatet e pritshme, dhe ende nuk është ndërmarrë asnjë veprim.
