Pandemia e koronavirusit po shihet si një kërcënim ekzistencial për bizneset e vogla të vendit – shumë prej të cilave, të prekura nga kriza ekonomike dhe të lëna pas dore nga qeveria, po shpallin falimentin, ndërsa të tjerat janë në kushte mbijetese!
Nga një vëzhgim i fundit i kompanisë së shpërndarjes së ushqimit “Snapfood”, shumë restorante që janë biznese të vogla familjare po falimentojnë në pamundësi për të paguar qeratë që ju kërkohen, për të paguar stafin, apo për të siguruar fitimin me një numër minimal klientele.
Për t’i lehtësuar sa më shumë barrën në kohë pandemie, kompania “Snapfood” uli në mënyrë drastike tarifat e shërbimit për të gjithë bizneset që ishin pjesë e aplikacionit, duke u mundësuar atyre frymëmarrje në këto momente kritike ( lexo këtu).
Por sigurisht që mungesa e mbështetjes së qeverisë me uljen e TVSH-së dhe heqjen e hapësirës publike deri sa të mbaroje kjo gjendje, ka bërë që situata të përshkallëzohet.
“Frika sesi do të vijojë, sesi do të shkojnë gjërat, duke qenë se në periudhën e verës ulet ritmi, pastaj do të vijonte qeraja në një kohë që s’do kishte punë”, ishte një tjetër shkak për mbylljen e biznesit që pronarja e restorantit “Romagna mia” në Tiranë tha për “iconstyle.al”.
Rihapja më 18 maj duket se nuk e ndali krizën, por pas kësaj date u kuptua sesa thellë ishin fundosur ekonomikisht këto biznese. Në një raport të 2018-s, Shqipëria kishte rreth 18 mijë bare e restorante (82% e të cilave janë bar-kafe), sipas INSTAT, me mbi 50 mijë të punësuar, ose rreth 10% të të punësuarve në sektorin privat në total.
Këto biznese, që janë në mes të qytetit dhe më shumë se gjysma e tyre në kryeqytet, janë vitrina e qyteteve, ndaj dhe mbyllja nga kriza ka krijuar jo vetëm një ngërç ekonomik dhe papunësi, por edhe një panoramë të trishtë.
“Restorantet në Tiranë momentalisht janë të paralizuar dhe në bregdet ka klientë por jo konsum”, shprehet për iconstyle.al kryetari i Shoqatës së Lokaleve dhe Restoranteve, Enri Jahaj.
Duke ditur që këto biznese janë ato që përcaktojnë ekonominë shqiptare, qeveria duhet t’i kishte përkrahur dhe stimuluar që të vijonin aktivitetin me paketa ndihme, por asgjë nuk u bë.
Njoftime të trishta për mbylljen e biznesit të vogël apo shitjen e pajisjeve të tyre, po shfaqen çdo ditë në faqet e internetit. Ky është vetëm fillimi i valës së falimentimeve dhe bizneset e vogla thonë që thjesht është e pamundur të mbijetojnë pa të ardhura dhe nga rihapja me gjysmë kapaciteti.
Disa biznese i këputin me gjoba, të tjerë në bregdet vijojnë party-t me muzikë
E ndërkohë që restorantet dhe bizneset e vogla familjare janë lënë pas dore nga qeverisa, kjo e fundit vendosi në korrik të mbyllte diskot, si dhe lounge baret në ambient të hapur dhe të mbyllur. Por edhe në këtë drejtim, gjobitja e disave dhe mbyllja e syve për disa të tjerë, ka krijuar një pakënaqësi në mesin e këtyre bizneseve të cilët thonë se ligji është njësoj për të gjithë.
“Nuk jemi ca të nënës e ca të njerkës. Ka disa biznese që bëjnë dasma, kurse neve jo. Unë kam 10 vite që i jap shtetit, ndërsa sot nuk më jep asgjë. Të gjitha janë të prera. Këtu bëjnë dasma kush ka mik një pushtetar, kurse ne që s’kemi krahë të ngrohta, na pezullojnë e na vënë gjoba. Ka pasur biznese që kanë marrë gjoba 3 milionë, 10 milionë lekë. Shteti të tregohet i barabartë, se të gjithë i paguajmë taksat njësoj”, thotë i indinjuar Flamur Fataj, pronar i një lokali dasmash në Korçë (në foto).
Sipas disa raportimeve që na kanë ardhur në redaksi, ka pasur raste kur grupet e kontrollit marrin 5 mije euro për të lejuar dasmat, ndërkohë që të tjerët që nuk paguajnë i gjobitin ose i pezullojnë aktivitetin.
Sa i përket bregdetit, në Dhërmi e Palasë, vazhdon mbledhja me muzike pas darke edhe pse e ndaluar pas orës 20:00. Në media qarkullojnë foto e video të ndryshme që dëshmojnë se resortet vijojnë të grumbullojnë njerëz dhe të mbajnë muzikën ndezur edhe pas orës 20:00 duke shkuar në kundërshti totale me ligjin, dhe pa u ndëshkuar.
Jo më larg se pak ditë më parë, në adresë të iconstyle.al erdhi një video nga Dhërmiu që tregonte sesa shumë po respektohej Akti Normativ. Club-et në jug vijojnë aktivitetin e tyre si më parë pa u shqetësuar për asgjë.
/Iconstyle.al