Qeveria Shqiptare ka bërë shumë lëshime ndaj kërkesave të Greqisë, ndërsa ka marrë në këmbim shumë pak në interes të shtetasve të saj. Në kulmin e debateve për marrëveshjen e detit me Greqinë, u zhvillua një ceremoni madhështore me rastin e Festës greke së JO-së, në dy varrezat në Bularat dhe Këlcyrë.
Për herë të parë zëvendësshefja e Shtabit të Përgjithshëm të Ushtrisë së Shqipërisë nderon dhe përkulet përpara varreve të ushtarëve grekë të vrarë më 1940-41. Fjala është për gjeneralen Manushaqe Shehu nga Dibra e cila vendosi kurora me lule tek ushtarët grekë që kryen masakra dhe aneksuan jugun e Shqipërisë.
Është hera e parë që një ushtarak i lartë i Shqipërisë respekton pushtuesit duke vendosur kurora me lule. Të rënët në luftë nderohen në të gjithë botën, por jo me ceremoni të tilla. Kjo ndodh kur Greqia akoma nuk ka hequr Ligjin e Luftës, mban të bllokuara pronat e shqiptarëve, nuk njeh kontributet dhe pensionet e shtetasve shqiptarë, përdor ligjin për “vorioepiriotët” për të favorizuar ndërrimin e emrave të shqiptarëve në marrjen e lejeve të qëndrimit, në marrjen e pensioneve sociale dhe në dhënien e shtetësisë.
Përse nuk pranojnë grekët të diskutojnë për memorialin e çamëve?
Qysh në vitin 2008, kur Kryeministri Berisha nisi bisedimet për ngritjen e këtyre varrezave, komuniteti çam i ka kërkuar zyrtarisht Ministrisë së Jashtme të drejtuar nga Lulzim Basha, që të bisedohet me Greqinë dhe të ngrihet një memorial për të rënët shqiptar nga genocidi.
“Ne kërkojmë që MPJ e Shqipërisë t‘i paraqesë palës respektive të Republikës së Greqisë kërkesën tonë për:
1. Ndërtimi në Paramithi, Greqi, të një obelisku në përkujtim të masakrës së Paramithisë;
2. Ndërtimi i një varreze përkujtimore pranë Urës së lumit Kalama, në Greqi aty ku prehen të rënët e pafajshëm, që mbetën të vrarë dhe nuk mundën të kalonin këtë urë, gjatë gjenocidit mbi popullatën çame”, shkruhet në letrën e protokolluar në Ministrinë e Jashtme nga Shoqëria “ÇAMËRIA”, Instituti i Studimeve për Çamërinë dhe Partia për Drejtësi dhe Integrim.
As Basha, as Berisha, as Bushati, as Caka dhe as Rama nuk e kanë artikuluar këtë kërkesë. Përkundrazi të dyja palët e kanë ulur kurrizin para Greqisë, në këmbim të gjoja “integrimit euroatlantik”, që kalon nga Athina.
Vendimi që na turpëron
Edhe Berisha edhe Rama kanë pranuar që të zbatojnë një protokoll zyrtar çdo vit në 28 mars, në varrezat e ushtarëve grekë, ku detyrohet qeveria të bëjë ceremoninë me buxhetin e shtetit, të përfaqësohet me një ushtarak të lartë dhe një zyrtar jo më të ulët se në rangun e zëvendësministrit.
Vendimi i vitit 2017 i firmosur nga Kryeministri Rama është në mbështetje të marrëveshjes së bashkëpunimit, ndërmjet Këshillit të Ministrave të Republikës së Shqipërisë dhe qeverisë së Republikës së Greqisë, për kërkimin, zhvarrimin, identifikimin dhe varrimin e ushtarakëve grekë, të rënë në Shqipëri gjatë luftës greko-italiane të viteve 1940-1941, dhe për ndërtimin e vendprehjes për ta, brenda territorit të Republikës së Shqipërisë, ratifikuar me ligjin nr.10256, datë 25.3.2010.
Në pikën 7 të vendimit shkruhet se “Ministria e Mbrojtjes, në zbatim të pikës 8, të nenit 1, të marrëveshjes, të organizojë, në bashkëpunim me palën greke, ceremonitë zyrtare në përkujtim të të rënëve në luftë, çdo vit, në datën 28 tetor”.
Kjo marrëveshje është ngulur si gozhdë nga grekët dhe që çdo vit e kanë kthyer këtë datë në pelegrinazh të ekstremistëve dhe nacionalistëve grekë që kërkojnë çlirimin e e të ashtuquajturit “Vorioepir”. Nuk mund ta fshehim se ushtria greke ishte pushtuese në Shqipëri dhe erdhi të çlironte “Vorioepirin”. Nuk mund të bëjmë sikur kjo çështje nuk ekziston, ashtu siç nuk ekziston edhe “çështja çame”, sepse këtë e imponon Greqia. Të paktën mos të çojmë më ushtarakët tanë tek këto varre, poshtë flamurit grek.
“Varreza historike?”
Këshilli i Ministrave i drejtuar nga Rama nuk mjaftohet me gjithë këto lëshime të bëra ndaj grekëve po ka miratuar ligjin e ri për dhënien e statusit “Varreza historike” për ushtarët e rënë gjatë luftës italo-greke.
Ky vendim u jep një rëndësi të veçantë të rënëve grek në territorin e Shqipërisë.
Pra, këto vende kanë marrë të njëjtën rëndësi që kanë varrezat e Dëshmorëve të Kombit.
Pasi ka bërë tërë këto vendime, qoftë Berisha, edhe Rama, nuk gjetën kohë të miratonin një ligj që ta quajnë Det Historik, Gjirin e Sarandës. Kjo do të ndihmonte palën shqiptare në argumentet për ndarjen e kufirit detar me Greqinë në Hagë, pas asaj marrëveshje të turpshme që bëri Berisha, të rrëzuar nga gjykata Kushtetuese.