Të gjithë e kemi përjetuar fryrjen e barkut (bloating), që është ndjesia e pakëndshme e bllokimit të gazit ose rritjes së presionit në zorrën tuaj. Kjo simptomë e tretjes mund të shoqërohet gjithashtu nga një zmadhim i belit të quajtur distension abdominal. Fryrja e barkut është shumë e zakonshme dhe shfaqet në 16-31% të popullsisë së përgjithshme. Për fat të mirë, në përgjithësi është një problem afatshkurtër që zgjidhet vetë, ndoshta i shkaktuar nga një vakt i madh ose një ushqim që prodhon gaz.
Megjithatë, për disa njerëz, fryrja është një problem kronik që shkakton simptoma të moderuara deri në të rënda dhe ndikon negativisht në cilësinë e jetës.
Këtu janë disa mënyra të mbështetura nga shkenca për të reduktuar ose eliminuar fryrjen.
Identifikoni shkakun e fryrjes
Shumë njerëz mendojnë se fryrja shkaktohet nga një tepricë e gazit në zorrët e tyre. Gazrat si oksigjeni, dioksidi i karbonit, azoti dhe metani futen në zorrët tuaja duke gëlltitur ajrin dhe fermentimin e ushqimeve në zorrën tuaj të trashë. Rritja e gazit në zorrë mund të shkaktojë rritje të tensionit dhe fryrje. Studimet tregojnë se shpesh ka pak ndryshim në sasinë e gazit në zorrët e njerëzve që përjetojnë fryrje dhe atyre që nuk e përjetojnë. Në rrethana të rralla, fryrja mund të jetë një simptomë e problemeve mjekësore si një infeksion, sindroma të keqpërthithjes, pengim i zorrëve, sëmundje të mëlçisë ose kancer. Nëse keni fryrje kronike, të pazgjidhura, është e rëndësishme të kërkoni këshilla mjekësore për të trajtuar shkakun themelor.
Kufizoni ushqimet që shkaktojnë fryrje
Shumë njerëz përjetojnë fryrje pasi hanë ushqime të caktuara që përmbajnë sasi të larta të komponimeve jo të tretshme. Këto komponime përfshijnë fibra të patretshme dhe të tretshme, alkoole sheqeri dhe sheqerna rafinozë dhe fruktozë. Kur hani ushqime që përmbajnë këto komponime, fibrat dhe sheqernat e patretura përfundojnë në zorrën tuaj të trashë ku bakteret i fermentojnë ato, duke çuar në rritjen e gazit.
Ushqime specifike që mund të shkaktojnë fryrje përfshijnë:
Perimet: brokoli, lulelakra, lakrat e Brukselit dhe lakra
Frutat: kumbulla të thata, mollë, dardha dhe pjeshkë
Drithërat integrale: grurë, tërshërë
Bishtajoret: fasulet, thjerrëzat, bizelet dhe fasulet e pjekura
Alkoolet e sheqerit dhe ëmbëlsuesit artificialë: xylitol, sorbitol dhe manitol që gjenden në ëmbëlsuesit artificialë dhe çamçakëzët pa sheqer
Pije: sode dhe pije të tjera të gazuara
Ndërsa këto ushqime mund të çojnë në rritjen e gazit, jo të gjithë do të ndjehen të fryrë pasi t’i hanë ato. Mbajtja e një ditari ushqimor mund t’ju ndihmojë të identifikoni se cilat ushqime shkaktojnë simptomat tuaja, në mënyrë që të mos keni nevojë të ndiqni një dietë tepër kufizuese.
Kontrolloni për intolerancë ndaj laktozës
Laktoza është një sheqer që gjendet në qumësht. Trupi juaj ka nevojë për një enzimë të quajtur laktazë për të zbërthyer laktozën. Megjithatë, shumica e njerëzve nuk prodhojnë mjaftueshëm nga kjo enzimë për të zbërthyer laktozën sapo të arrijnë moshën madhore. Gjendja që rezulton quhet intolerancë ndaj laktozës. Kjo gjendje bën që laktoza të kalojë nëpër zorrë, duke tërhequr më shumë ujë derisa të arrijë në zorrën e trashë, ku fermentohet nga bakteret dhe lëshon gaz. Kjo mund të çojë në simptoma të tilla si fryrje, dhimbje stomaku, rritje të fryrjes dhe gulçim. Nëse dyshoni se keni intolerancë ndaj laktozës, ulja e marrjes së qumështit mund të ndihmojë në eliminimin e simptomave të fryrjes.
Megjithatë, është e rëndësishme të punoni me mjekun tuaj për të përjashtuar shkaqe të tjera përpara se të bëni ndonjë ndryshim të rëndësishëm në dietën tuaj, pasi qumështi është një burim i rëndësishëm i lëndëve ushqyese kryesore si kalciumi, vitamina D, magnezi, kaliumi, zinku, fosfori dhe proteinat.
Hani porcione më të vogla dhe kufizoni ushqimet e kripura dhe të yndyrshme
Ngrënia e sasive të mëdha të ushqimit mund të kontribuojë në fryrje në dy mënyra. Së pari, pjesë të mëdha mund të zgjasin stomakun tuaj dhe të çojnë në grumbullimin e gazeve dhe lëndëve të ngurta përgjatë zorrëve, duke shkaktuar ndjenja të ngopjes dhe fryrjes. Së dyti, nëse ushqimet përmbajnë karbohidrate jo të tretshme ose të tretshme dobët, sa më shumë të jetë në zorrën tuaj, aq më shumë gazra do të prodhojë trupi juaj. Zvogëlimi i sasisë së porcioneve tuaja dhe kufizimi i marrjes së ushqimeve të pasura me kripë dhe yndyrë, si ushqimet e skuqura, ushqimet e shpejta, patatinat, çokollata dhe ëmbëlsirat, mund të ndihmojnë në reduktimin e simptomave të fryrjes.
Bëni rregullisht ushtrime të lehta
Ushtrimi mund të zvogëlojë fryrjen, pasi ndihmon në eliminimin e gazit nga zorrët tuaja. Për më tepër, ushtrimet e lehta janë gjetur se ndihmojnë në reduktimin e ndjenjave të fryrjes dhe ngopjes në stomak që ndodhin pas një vakti. Një studim zbuloi se një shëtitje 10-15-minutëshe pas një vakti përmirësonte ndjenjën e fryrjes në një masë më të madhe sesa medikamentet. Për më tepër, stërvitja mund të ndihmojë simptomat psikologjike si stresi, lodhja dhe depresioni, të cilat vetë janë të lidhura me simptomat e tretjes përmes ndërveprimeve tru-zorrë.
