Nga Hellen Ellis
Unë njihem si personi që jeton atë që Marie Kondo do ta quante një jetë të rregullt, si me magji. Streçet i mbledh tub si sushi, mbi tavolina nuk kam rraqe dhe kuzhinën e mbaj aq të pastër sa mund të bëja një operacion atje.
Por gjërat nuk kanë qenë gjithmonë kështu. Një herë, kur isha 23 vjeçe, dola nga apartamenti me një pecetë higjienike të ngjitur në kurriz.
Po, ishte e përdorur. Po, më herët atë ditë e kisha hequr dhe e hodha mbi shtrat ashtu si arusha kur flak kockat e salmonit mbi ndonjë gur. Pasi e kisha lënë atje, ma merr mendja se e harrova fare. Ndoshta ishte fshehur. Kishte shumë gjëra të tjera mbi shtrat. Shtrati im dukej si një fushë grumbullimi plehrash.
Ndoshta i kisha hedhur pallton sipër dhe u ngjit pas saj. Dhe më pas unë vesha pallton dhe mora autobusin për 30 stacione me një lines të ngjitur midis shpatullave. Askush nuk tha asnjë fjalë. Nuk e dija që e kisha në shpinë derisa djaloshi që do takoja më përqafoi dhe pastaj ma shqiti a thua se ndodhej në një spektakël burlesku në ferr.
Ky nuk ishte burri me të cilin u martova.
Burri me të cilin u martova kur hyri për herë të parë në apartamentin tim gjeti thërrime biskotash në divan. Më kujtohet ende fytyra e tij, e habitur, me sytë e shqyer. Më tregonte me gisht nga thërrimet, sikur të më pyeste, “Po ti i sheh këto?”
Unë mblodha supet.
Ai pranoi të ulet. Është në natyrën e tim shoqi të më pranojë kështu siç jam.
Natyra ime është që të lë çdo sirtar e dollap hapur, si një hajdute. Superfuqia ime është që të vendos sa më shumë sende mbi lavamanin e banjës. Po të ma linin mua në dorë, unë do ta lija të vjellën e maces të thahej në tapet, se ashtu hiqet më lehtë. Nëse tekat e përtacit do shiteshin në dyqan, unë do blija shumë të tilla e do t’i mbushja dollapët plot me to, sepse nuk i dihet kurrë se kur mund të të hyjnë në punë.
Por një gjë është ta pranosh një rrëmujaxheshë ashtu siç është, dhe tjetër gjë është të jetosh me të.
Një vit pasi ishim martuar, im shoq më tha, “A do të të vinte keq sikur ta mbaje tavolinën e ngrënies pastër? Është gjëja e parë që shoh kur hyj në shtëpi.”
Ajo që dëgjova unë ishte, “Dua divorcin.” Ndaj e pyeta, “Do divorcin?”
“Jo,” tha ai. “Thjesht e dua tavolinën të pastër.”
Telefonova mamanë.
Më pyeti, “Çfarë ka mbi tavolinë?”
“Oh, gjithçka. Çfarëdo rrobe që heq nga trupi kur hyj në shtëpi. Qese pazari, ushqime, gota prej kartoni me kafe, zarfe. Dhe palltoja.”
“Palltoja?”
“Po pra, nuk e var pallton në dollap – mos kjo më bën njeri të keq? Ai e dinte se me kë po martohej. Pse u dashka të ndryshoj?”
Ajo më tha: “Helena-Mishelë, për hir të Zotit, ky është problem që zgjidhet kollaj. A e di me ç’probleme përballen gratë e tjera? Me pijanecë, tradhtarë, varfëri që janë martuar me Atari .”
“Mami, Atari nuk ekziston më prej kohësh.”
“Helena-Mishelë, ca gra do ishin rrahur me një trastë plot me portokaj po të flisnin si ti. Ti e ke burrin shenjtor, ndaj pastroje atë djall tavoline.”
Dhe kështu, për të shpëtuar martesën time, unë mësova të pastroj.
Duke mos ditur nga t’ia filloj, u ula në gjunjë para televizorit, në Kishën e Xhoan Krofordit, e cila thoshte, “Kurrë mos dil nga një dhomë pa marrë diçka që e ka vendin diku tjetër.”
E pranoj që ishte pak e sertë, por ama dinte si të pastronte.
Dyshemeja kruhet si duhet kur ulesh mbi të këmbëadorazi. Detergjentet duhen tundur para përdorimit. Rrobat në dollap varen një gisht larg njëra tjetrës. Dhe kurrë mos përdor kremastarë prej teli. Kurrë.
Unë të mitë i kam prej druri. Më kushtuan 7 dollarë e 99 centë për një pako me gjashtë copë.
Dhe nuk e lashë me kaq. Për ta vazhduar këtë ndjesi të mirë, pyeta burrin nëse ai do donte t’ia sistemoja dollapin.
Ai më pyeti, “Çdo me thënë kjo?”
I thashë, “Të t’i ndërroj kremastarët plastikë me të drunjtë. Pse ç’kujtove ti?
“Nuk e di. Mendova mos ishte stili i ri të shtunave mbrëma? Dhe duke bërë gjestin e thonjëzave me gishta tha: “Pastrim dollapi.”
Ndryshimi im ishte aq i papritur për të saqë mendoi se po i bëja oferta të reja seksuale. Është e kuptueshme. Shumë nga fjalët e pista mund të zëvendësohen nga nënkuptime krejtësisht higjienike: tunde sallatën, zhyt qesen e çajit në filxhan. Duket sikur fjalorin urban e ka përpiluar Martha Stjuart.
Im shoq hapi dollapin e tij dhe pastaj bëri mënjanë. Ky burrë ka besim tek unë. Ia vara rrobat nga e para, me precizion ushtarak.
Ai tha, “S’e dija që mund të ishe kaq e zonja.”
U puthëm. Pastaj unë rashë në zakonet e vjetra.
Nuk e di si ndodhi. Ndoshta ishte lënia e një tenxhereje në lavaman për tu zbutur gjatë natës. Apo stiva me libra mbi tavolinën e punës që dukej si turrë drush zjarri. Ndoshta ishte flakja e mbathjeve si të ishin këpucë. Pastaj palltoja më ra nga tavolina, dhe unë e lashë përtokë sepse maceve u pëlqente ta përdornin si shtrat. Atje mbeti, bashkë me teshat e palara, gazetat, ushqime të mbetura nga restoranti (që nuk arritën dot të futen në frigorifer) dhe disa artikuj që duhet t’i kthenim.
Im shoq vazhdoi lojën pa shprehur asnjë fjalë pakënaqësie. Dukej sikur i mjaftonte kujtimi i shtëpisë sonë të pastër e të rregullt, sikur të kishte qenë një nga ato gjërat që i provon vetëm një herë në jetë, si rafting në lumenjtë malorë, apo çmimi Pulitzer. Sigurisht, edhe ai mund të kishte zënë ndonjë gjë me dorë, por përveç dollapit të tij gjithë të të tjerët po shpërthenin e rënkonin sikur të ishin portale për në universe paralele.
I futa frikën vetes duke ndjekur një reality-show mbi njerëzit e rrëmujshëm. Pashë një grua që nuk i shpëtonte dot jetën burrit të saj pasi nuk çante dot përmes koleksionit me qese pazari që kishte grumbulluar në shtëpi.
Kjo nuk do më ndodhë mua. Librat që kisha lexuar ia fala bibliotekës. Rrobat që kisha një vit pa i veshur ua çova dyqaneve me rroba të përdorura. Dhashë edhe mikrovalën, pasi e përdorja sa për të shkrirë djathë, gjë që mund ta bëj edhe mbi sobë.
Pastaj doli libri i Marie Kondos, “Magjia jetë-ndryshuese e rregullit në shtëpi.” Ose, siç e quaj unë, “Ti je ende rrëmujaxheshë.”
Pyetja e madhe që ajo bën është, A të jep gëzim shtëpia jote?
I hodha një vështrim më të gjatë shtëpisë dhe u përgjigja. Kutitë me dorëshkrime novelash të pabotuara kurrë nuk më jepnin gëzim. Këpucët e markave të shtrenjta që nuk i vesh se më vrasin, nuk më jepnin gëzim. Im shoq më rrëfeu se trashëgimia e tij me qëndisma greke dhe pikturat me varka peshkimi që kishte trashëguar nga gjyshja nuk i jepnin gëzim. Ndaj ikën edhe ato.
Mbetëm vetëm ne. Dhe im shoq është më i lumtur. Edhe unë jam më e lumtur. Na doli që mua më pëlqeka shtëpia e rregullt. Më pëlqen madje edhe të pastroj dhe rregulloj.
Marrja e pluhurave është një shans për meditim. Pastrimi i frigoriferit heq stresin PMS. Rregullimi i shtratit është ushtrim kardiovaskular, sepse që ta rregullsh si duhet krevatin, duhet t’i vish rrotull si peshkaqen. Dhe gjatë gjithë kohës së pastrimit, dëgjoj libra-audio se do më vinte turp të kapesha duke lexuar. Nuk je në qejf për të pastruar tualetin? Dëgjo librin “I huaji erdhi lakuriq” dhe ke për të parë si ikën koha.
E keqja e kësaj është që bashkëshorti im ka krijuar një përbindësh. Unë harxhoj picetat e letrës si një kriminele. Fshesa e korentit ka një fener, të cilin e ndez kur për qejf vendos të fshij në errësirë. Dhe nuk pastroj më me perlat në qafë dhe fundin me pala. Është e zakonshme për mua të vesh një përparëse mbi pizhamat.
Se them, “O unë, o apartamenti. Nuk mund të jemi të dy ngrehur gjithë kohës.”
Pa hezituar, im shoq gjithnjë zgjedh apartamentin.
Ndonjëherë e ftoj të më bashkohet, duke i ofruar detyrat më të vështira a thua se po i bëj ndonjë dhuratë. i them, “ Do të të lë të pastrosh rërën e maceve.” Ose “Do të të lë të krruash djathin nga tigani.”
Im shoq thotë, “Je si një Dona Rid, por dominuese.”
Kurse unë ia pres, “Zhvishu dhe krruaj tiganin i dashur.”
Ai heq këmishën dhe krruan tiganin. Në 21 vjetët që kemi bashkë, natyra e tim shoqi nuk ka ndryshuar.
Unë mbetem një rrëmujaxheshë në trajtim e sipër. Çdo ditë kujtoj veten që të vendos kremin hidratues në dollapin e barnave, të kthej drithërat aty ku e kanë vendin dhe të zbraz plehrat para se koshi të shpërthejë. Duhet ta kujtoj veten që pallotja duhet varur në dollap.
Dhe kur i kryej të gjitha këto, më duket vetja me të vërtetë si magjistare. Sepse tani, kur im shoq vjen në shtëpi, gjëja e parë që ai sheh jam unë.
Publikuar te The New York Times
Përktheu: Blendi Salaj / Blogu: peshkupauje