Drejtori i Arkivave të Shqipërisë Ardit Bido ka zhvilluar një bisedë të hapur me anëtarë të minoritetit në Himarë, ku ka prezantuar studimin mbi statistikat demografike dhe implikimet politike në Konispol e Himarë të përmbledhura në librin e tij “Beteja për 20%- Fluiditeti i identitetit”.
Sipas Bidos popullsia greqishtfolëse e tri fshatrave të zonës arrin në 19%, por numri i të vetidentifikuarëve si “grek” përllogaritet në shifrën 14,5%.
“Në këtë zonë janë tri fshatra greqishfolëse, Himara fshat, Dhërmiu dhe Palasa, por nuk janë minoritare për një arsye shkencore. Sepse kanë tradita dhe doke të njëjta me Labërinë bregase. Ka popullsi 19% greqishtfolëse, por jo të gjithë janë grekë. Prej tyre, 14,5% janë me vetidentifikim grek. Kjo është analiza që bëj në libër dhe më vjen mirë që studiues të shumtë, shqiptarë dhe grekë, bien dakord në këtë pikë.”, u shpreh Bido.
Por çfarë sjell nëse 20% e popullsisë vetëdeklarohen grekë?
Flamuj grekë në institucionet shtetërore shqiptare, tabela dhe shkolla dygjuhëshe dhe greqishtja gjuhë zyrtare nëse vetëdeklarohen më shumë se 20% grekë.
Bido thekson se po tentohet të prodhohet një 20 % i paqenë përmes nacionalizmit politik, i cili do të kishte implikime politike afatgjata. “Ka një lëvizje politike që bën betejë per arritjen e 20%. Kjo lëvizje tenton të prodhojë artificialitet, një gënjeshtër. Është produkt politik, pasi kemi një ligj që do bënte që nga Llogaraja në Qafë Botë, të kishim tabela dygjuhëshe, flamuj greke, shkolla dygjuhëshe. Struktura nacionaliste të shtetit grek, e kanë tërhequr politikën e shtetit grek për të prodhuar politika me implikime afatgjata. Nëse ndodh artificialiteti, do të prodhonte si efekt, që së pari ne do jemi në varësi të një shteti fqinj dhe aleat, që është Greqia. Dhe më kryesorja, do prishte kohezionin e komuniteteve të këtushme që jetojnë në harmoni, do përçante njerëzit që jetojnë vëllazërisht.”, tha Bido.
Përmbyllja e prezantimit u shoqërua me një debat të gjërë mes të pranishmëve.
Por, studiuesi Kristo Çipa, i cili vlerësoi bazën shkencore të botimit, apeloi për ta lexuar duke lënë mënjanë emocionet.
“Ju falenderoj për këtë libër me baza shkencore. Edhe për ballafaqimet në këto zona dhe në televizione. Ne jemi të interesuar që këto studime të jenë mbi baza shkencore dhe jo mbi emocione. Është hera e parë që po bëhet një debat i hapur mbi këtë çështje. Dua që të lexohet ky libër me gjakftohtësi.”, tha intelektuali.
