Përgjatë dy viteve të fundit Shqipëria ka njohur një “bum” të vërtetë në sektorin e ndërtimit, ku në disa prej qyteteve më të rëndësishme të vendit niveli i ndërtimit ka kaluar të gjithë vitet e tjera.
Në krye të listës është Tirana ku në dy vitet e fundit (2019-2020) sipërfaqet e betonizuara dhe që janë dhënë për ndërtim kanë qenë në nivelet më të larta historike që nga fillimi i viteve ’90.
Por paralel me nivelin e lartë të ndërtimit kanë ecur edhe çmimet, të cilat paradoksalisht me gjithë tejngopjen e tregut me ndërtime, janë rritur si asnjëherë më parë.
Fakti tregon se të blesh sot një pronë në Shqipëri dhe sidomos në Tiranë, kërkon investimin e gjithë jetës për një familje mesatare.
Por kjo gjë është bërë edhe më e vështirë për vitin 2020 sipas të dhënave më të fundit.
Sipas këtyre të dhënave, Shqipëria renditet e treta më e shtrenjtë në Europë, pas Serbisë dhe Republikës Çeke në Indeksin e Çmimit të Pasurive të Paluajtshme për vitin 2020, raporton sot “Monitor.al”.
Të dhënat janë publikuar nga “Numbeo”, i cili është portali më i madh i të dhënave mbi kostot dhe cilësinë e jetesës.
Klasifikimi i të dhënave
Treguesi kryesor është raporti i çmimit të shtëpive me të ardhurat e individëve, i cili bën matjen e përballueshmërisë së blerjes së një apartamenti dhe shprehet në vite të ardhurash.
Indeksi merr për bazë të ardhurat neto të disponueshme të një familje, çmimin mesatar të një metri katror të qendrës dhe periferisë, si dhe koston e një kredie për 20 vjet.
Sa më i ulët të jetë ky raport, aq më të lehtë e kanë individët e një shteti për të blerë një shtëpi. Zakonisht kjo matet si një raport i çmimeve mesatare të apartamenteve me mesataren e të ardhurave të disponueshme të familjeve.
Shqipëria renditet e treta nga vendet më të papërballueshme të Europës, me një indeks prej 14.8, çka nënkupton që një familjeje i duhen gati 15 vjet të ardhura për të blerë një shtëpi.
Serbia e ka këtë indeks 17.9 vite dhe Republika Çeke 16.4 vite.
Dy vite më parë, në 2018-n, Shqipëria renditej e 6 në Europë si më e shtrenjta, ndërsa kapërceu shpejt në vend të tretë. Edhe në krahasim me një vit më parë, raporti çmim/të ardhura ka shënuar rritje, duke e bërë kështu blerjen për 2020 më pak të përballueshme.
Krahasuar me vendet e rajonit, pas tyre renditet Mali i Zi (13.8), ndjekur nga Maqedonia e Veriut (12.4), Bosnjë dhe Hercegovina (12.1).
Me sa duket, Kosova është më e lira në Ballkanin Perëndimor për të blerë një shtëpi, ku raporti çmim/të ardhura të disponueshme është 11.
Në vlerë absolute, çmimet e apartamenteve në Itali mund të jenë më të shtrenjta se Shqipëria, por familjeve që banojnë në shtetin përtej Adriatikut, u duhen më pak vite të ardhura se atyre shqiptare për të blerë një shtëpi, konkretisht më pak se 10.
Edhe në Francë, në krahasim relativ me të ardhurat, çmimet janë më të larta sesa në Shqipëri (14). Në të gjithë Europën, shtëpitë janë më të përballueshme në Austri (10.8), Spanjë (9.5), Gjermani (9.3), Suedi (8.9), Norvegji (8.7).
Apartamentet në kryeqytet kanë arritur 4 mijë euro për metër katror
Sipas informacioneve të marra nga agjencitë imobiliare, në kryeqytetin shqiptar, çmimet e apartamenteve variojnë nga 600 në 4 mijë euro për metër katror. Më i shtrenjti në rajon është Beogradi, me apartamente që arrijnë deri në 5500 Euro/metri katror, për apartamente të cilësisë së lartë, kryesisht shumë pak në numër dhe në projekte me zhvillues të huaj.
Sipas ekspertëve të tregut imobiljar, çmimet në Shqipëri janë të ulëta vetëm në zonat periferike të qyteteve kryesore, ku ka mungesë të theksuar infrastrukture publike dhe akses të vështirë të transportit publik.
Ndërsa çmimet më të larta në godinat në qendër të kryeqytetit, janë të krahasueshme me vende si Beogradi e Lubjana, që përfaqësojnë ekonomi shumë herë më të zhvilluara se ajo shqiptare dhe të ardhura shumë më të larta për frymë.
Për të theksuar është fakti se, çmimet e larta në kryeqytetet e Ballkanit arrihen për projekte të veçanta dhe te pakta, të cilat ofrojnë shumë hapësira të tjera të përbashkëta në të mirë të komunitetit dhe administrim profesional të godinës dhe janë kryesisht të zhvilluara nga zhvillues të huaj rezidencialë me shumë eksperience në ndërtimin dhe administrimin e këtyre pronave.
Sipas “Numbeo”, për Tiranën, indeksi i përballueshmërisë është 17.1, duke e bërë kryeqytetin shqiptar më të shtrenjtë në raport me të ardhurat, sesa qytete të tilla si Roma (16.5), Firence (14.8), Stokholmi (14.7), Vjena (13.7), Barcelona (13.2), Lubjana (13.2), Shkupi (13.5).
Shqiptarët mund të kursejnë vetëm 2000 euro në vit
Një familje shqiptare mund të kursejë mesatarisht vetëm 2000 euro në vit (në rastin më të mirë), por çmimet e apartamenteve në kryeqytet shpesh herë kalojnë këtë çmim për metër në katror.
Në ndërtimet që pritet të përfundojnë në vazhdim, çmimet arrijnë deri në 4000 euro për metër në katror, ndërsa brenda Unazës së Tiranës, nuk mund të gjesh apartament më të lirë se 1200 euro për metër në katror, madje edhe në ndërtimet ekzistuese.
Një familje me të ardhura mesatare në Shqipëri, nuk mund të kursejë më shumë se 2000 euro në vit. Sipas Anketës së të Ardhurave dhe Nivelit të Jetesës në Shqipëri, të ardhurat mesatare mujore për individ në Shqipëri në vitin 2018 ishin 26,144 lekë.
Një familje shqiptare përbëhet mesatarisht nga 3.7 anëtarë, çka do të thotë se, të ardhurat mesatare mujore për një familje janë 96,736 lekë.
Kurse shpenzimet mujore të një familje në vend, ku përfshihen shpenzimet për ushqim, veshmbathje, arsim, argëtim, banesë dhe shëndet, janë 75,935 lekë sipas Anketës së Buxhetit të Familjeve.
/Burimi: Monitor.al/Përshtati: GazetaReforma.com/
