Rritja e numrit të vdekjeve nga koronavirusi dhe rikthimi i shifrave të larta të të infektuarve në vendin tonë, ka rindezur shqetësime të shumta, duke nisur nga frika e një izolimi të ri te pamundësitë e institucioneve shtetërore për t’u përballur me situatën e pandemisë.
E ndërkohë që e gjithë bota po bën përpjekje për të shëruar pacientët me COVID-19 në një kohë që nuk e kemi ende një vaksinë, një metodë efikase që është përdorur në shumë shtete, është ajo e plazmës së gjakut, e marrë nga pacientët e shëruar nga koronavirusi për të trajtuar personat që janë të infektuar dhe në gjendje të rëndë.
Si funksionon ky trajtim?
Njerëzit që janë rikuperuar nga COVID-19 zhvillojnë mbrojtje natyrale ndaj sëmundjes në gjakun e tyre (antitrupa). Antitrupat janë molekula që kanë mësuar të njohin dhe të luftojnë patogjenët, siç janë viruset, që kanë shkaktuar sëmundje.
Mjekët mund të veçojnë plazmën, një nga përbërësit e gjakut që përmban antitrupa të tillë, dhe ta injektojnë atë te njerëzit, trupat e të cilëve aktualisht janë duke luftuar një sëmundje infektive. Kjo mund të ndihmojë sistemet e tyre imune të refuzojnë patogjenin në mënyrë më efikase.
A po e përdorin shtetet?
Në Shtetet e Bashkuara, një grup studiuesish dhe mjekësh nga 57 institucione, duke përfshirë edhe Universitetin Johns Hopkins, Kolegjin e Mjekësisë Albert Einstein dhe Shkollën e Mjekësisë Icahn në Mount Sinai, po përdorin terapinë e plazmës për COVID-19.
Në Evropë, Aleanca Evropiane e Gjakut – një shoqatë jofitimprurëse – raporton se 20 vende kanë filluar përdorimin e plazmës konvulsive në trajtimin e COVID-19 ose po e konsiderojnë atë për të ardhmen e afërt. Në listën e këtyre vendeve përfshihen edhe Italia, Kroacia, Spanja dhe disa nga vendet evropiane të goditura më agresivisht nga SARS-CoV-2.
A ka rezultat?
Rezultate inkurajuese na vijnë nga eksperimenti i kryer në Lombardi, Itali, nën drejtimin e Poliklinikës San Matteo di Pavia ku sipas të cilës, vdekshmëria nga koronavirusi është më shumë se përgjysmuar dhe ka rënë nga një mesatare prej 15% në 6%.
Dhe në fakt ky trajtim nuk është diçka e re, pasi ka mbi 100 vjet që është përdorur, që pasi u prezantua për herë të parë në fund të shekullit të 19-të, kur fiziologu Emil von Behring dhe bakteriologu Kitasato Shibasaburou zbuluan se ata mund të përdorin antitrupa për të luftuar difterinë e infeksionit bakterial. Që atëherë, mjekët kanë përdorur terapinë e antitrupave për të trajtuar ose parandaluar infeksionet bakteriale dhe virale, duke përfshirë format e pneumonisë, meningjitit dhe fruthit.
Çfarë po bën Shqipëria në këtë drejtim?
Ndërkohë që numri i të shëruarve në vendin tonë ka shkuar në 2014 që nga fillimi i epidemisë, është koha e duhur për ta marrë në konsideratë këtë trajtim. Por fatkeqësisht, përpjekjet e vendit tonë në këtë drejtim lënë për të dëshiruar, pasi përdorimi i plazmës as nuk po diskutohet si mundësi.
Në një intervistë për “iconstyle.al” mjeku infeksionist Pëlumb Pipero, u shpreh se Shqipëria nuk e ka mundësinë të marrë gjakun e të shëruarve për të vërtetuar a ka antitrupa e më pas ta përdorë atë mbi pacientët.
“Nuk kemi bërë ende dhe nuk është kaq e thjeshtë të përdorim plazmen e të shëruarve sepse që të përdorësh plazmën duhet të vërtetosh që ka antitrupa dhe pastaj që ka antitrupa neutralizues për COVID-19. Hë për hë nuk është as në mendimin tonë as në mundësitë tonë për momentin. As bota nuk ka evidenca të sakta dhe të plota sesa e vlefshme është ajo. Ajo është ende në fazë fillestare sepse vetë pandemia është në faze fillestare akoma”, u shpreh Pipero.
E megjithëse studimet dhe faktet flasin për efikasitetin e kësaj terapie, mjeku tha për iconstyle.al se e gjithë bota është në fazën e 1 të pandemisë dhe për momentin nuk ka as projekt, e as mundësi, është thjesht ide.
“Që ta realizosh duhet të futet në vendimmarrjen e Komitetit Teknik të Ekspertëve dhe Ministrisë së Shëndetësisë, por duhet të kemi dhe mundësinë për ta bërë sepse nuk është kaq e thjeshtë të marrësh plazmën dhe ta përdorësh, por mbi të gjitha nuk ka evidenca të sakta për dobishmërinë e saj, kështu që është një projekt që i përket të ardhmes, asaj të afërt”, vijon mjeku.
Vala e dytë e epidemisë që po rezulton të jetë më e tmerrshme se e para – kërkon të jemi gatshëm ta përballojmë atë me armë më efektive sesa kemi pasur në dispozicion deri më tani. Mbledhja e plazmës dhe infuzioni janë praktika rutinore mjekësore me rreziqe jashtëzakonisht të ulëta dhe duhet të merren në konsideratë sa më shpejt!
/Iconstyle.al