Testimi për COVID-19 është padyshim tema më e nxehtë e momentit, veçanërisht në vendin tonë ku dita-ditës ngrihet gjithnjë e më shumë shqetësimi se numri i testimeve të kryera nuk është i mjaftueshëm. Në 25 ditë, në Shqipëri janë kryer vetëm 1823 testime, gjë që mendohet se i detyrohet kostove të kiteve testuese, që mbulohen nga shteti shqiptar.
Në këtë situatë të vështirë për sistemin tonë shëndetësor, drejtori i Spitalit Amerikan Klodjan Allajbeu u shpreh në emisionin “Opinion” se spitali që ai drejton po përgatitej të kryente testimin për COVID-19 me një pajisje që lejon testimin e 4128 personave në një ditë të vetme, shërbim ky i ofruar kundrejt një pagese prej 150-350 eurosh.
Prej disa ditësh, “iconstyle.al” ka ngritur shqetësimin lidhur me këtë deklaratë të Allajbeut, në spitalin e të cilit janë kryer prej më shumë se një jave teste për COVID-19, nëpërmjet matjes së nivelit të proteinës C reaktive që tregon nivelin e inflamacionit në trup, analizë kjo që ndër të tjera nuk është efektive në përcaktimin e pranisë së COVID-19.
Por teksa drejtori i Spitalit Amerikan nuk ngurroi të bënte deklaratën e tij në një prej emisioneve me shikueshmërinë më të lartë në vend, ligji thotë krejt të kundërtën. Në një investigim të kryer nga BIRN, ka rezultuar se legjislacioni shqiptar parashikon se në rast epidemie, diagnoza dhe kura për të sëmurët duhet të ofrohet pa diskriminim dhe falas, si nga institucionet publike, ashtu dhe nga ato private. Në shkrimin dedikuar skandalit të testeve me pagesë, BIRN shkruan duke iu referuar legjislacionit shqiptar:
“Neni 4 i ligjit ‘Për parandalimin e sëmundjeve e epidemike” ndalon diskriminimin midis pacientëve, ndërsa në pikën ‘ç’ për të mos lënë hapësirë abuzimi, sanksionon se ‘parandalimi dhe luftimi i sëmundjeve infektive me karakter epidemik…, ofrohet falas për çdo person’. Ligji e përsërit këtë detyrim edhe dy herë të tjera.
‘Çdo person i sëmurë nga sëmundjet infektive me karakter epidemik ka të drejtën dhe detyrimin të mjekohet falas në çdo institucion shëndetësor publik apo jopublik,’ thuhet më tej në ligj.
Po ashtu në nenin që përcakton financimin, bëhet e qartë se ndërsa barra ishte mbi buxhetin e shtetit, edhe ‘institucionet jopublike marrin masa që, me financat e tyre, të përmbushin detyrimet që rrjedhin nga zbatimi i këtij ligji dhe akteve nënligjore në zbatim të tij.’”
I kontaktuar nga gazetarët e BIRN lidhur me këtë çështje, drejtori i Spitalit Amerikan Klodjan Allajbeu është shprehur se nuk ishte në dijeni që ligji kërkonte që testimet të ishin falas dhe se juristët e spitalit i kishin shpjeguar se shërbimi falas nuk përfshinte testimin. “Unë nuk e di që ligji të thotë që shërbimi do jetë falas.”-është shprehur Allajbeu, duke shtuar më tej se nuk ishte i sigurt se si do të veprohej në këtë rast, pasi për strategjinë që do ndiqet në vijim pritet ende një vendimmarrje nga qeveria.
“Nëse do kërkohej nga Ministria e Shëndetësisë, Spitali Amerikan do i ofronte testet falas.”- ka thënë Allajbeu, duke shtuar se do të prisnin dhe do zbatonin “strategjinë e ministrisë” dhe nëse kishte nevojë për hetim epidemiologjik, kjo do duhej të kryhej nga Instituti i Shëndetit Publik.
Sakaq, një ditë më parë, Agjencia e Kombëtare e Barnave dhe Pajisjeve Mjekësore në një deklaratë për mediat bëri të ditur se nuk është certifikuar asnjë laborator privat për kryerjen e analizave për COVID-19. Një gjë të tillë e theksoi edhe dr. Silva Bino ditën e shtunë, duke u shprehur se po konsiderohej shtimi i laboratorëve, por jo për subjektet private.
Këto deklarata vënë në pikëpyetje veprimtarinë e Spitalit Amerikan që prej disa ditësh ka nisur testimet për koronavirus nëpërmjet matjes së PCR-së. Lidhur me këtë çështje, Allajbeu ka thënë për BIRN se spitali ishte certifikuar një vit më parë për të kryer testet për SARS, një sëmundje e ngjashme me Covid-19, dhe se mbi këtë bazë spitali kishte kryer deri së fundmi teste të stafit dhe të urgjencave.
“Në rast se dikush ka ardhur në urgjencën tonë për probleme kardiake dhe ka pasur temperaturë, i është bërë edhe testimi.”- është shprehur Allajbeu, duke shtuar se nga të dhënat e tyre nuk kishte rezultuar asnjë i prekur, ndaj nuk është raportuar pranë ISHP, që është institucioni i vetëm i certifikuar në Shqipëri për kryerjen e testimeve për COVID-19.
Megjithatë, dr. Pëllumb Pipero ka deklaruar për BIRN se laboratorët që kryejnë testimet për COVID-19 duhet të jenë të certifikuar nga Organizata Botërore e Shëndetësisë, çka vë sërish në pikëpyetje veprimtarinë e Spitalit Amerikan.
“Qeveria, nëse e sheh të nevojshme, të rrisë kapacitetet. Mund të zgjerohet me një laborator tjetër të certifikuar, por vetëm nën kontrollin e shtetit.”-shprehet Pipero, duke shtuar më tej se e sheh si të parealizueshme në praktikë marrjen e 4 mijë tamponëve në ditë.
