Në prapaskenat e fotografive të Roza Latit, prezantuesja shqiptare mban në gishta një cigare, ndërsa pozon para kamerave me shikimin që do të thotë: “Jam seksi dhe po tymos”.
Por le mos t’i themi fjalët: të gjithë e dimë se pirja e duhanit do t’ju vrasë. Është toksike për ju, të dashurit tuaj dhe kafshët tuaja. Është nga ana sociale dhe fiskale e papërgjegjshme. Dhe mos të fillojmë të flasim për ndikimin e tij në mjedis. Pra, pse yjet shqiptare të “Instagram”-it, si Roza Lati, Bleona Qerreti, Beatrix Ramosaj, Ronela Hajati, Luana dhe Marina Vjollca, duke mos përfshirë shumë nga reperat shqiptarë, si Noyzi, Stresi, Cozman etj, kanë nisur ta përdorin cigaren si një “objekt skenik”? Që kur është bërë sërish “cool” të treguarit se pi duhan?
Shqiptarët janë ndër pirësit më të mëdhenj të duhanit në Europë. Të dhënat për vitin 2016 treguan se Shqipëria renditet në vendin e katërt në Europë për sa u përket shitjeve të cigareve për frymë për moshën mbi 15 vjeç, me rreth 2 mijë fije cigare në vit të shitura për frymë, sipas të dhënave të Project Sun, të kryer nga firma audituese KPMG.
E kujtojmë këtë sepse personazhet publike si, Roza apo Bleona me 195 mijë – 359 mijë ndjekës të “Instagram”-et e tyre, janë imazhe të brezit të adoleshentëve, nga të cilët ndikohen. Ajo që ata hanë, veshin, thonë dhe shesin është me rëndësi të madhe për fansat e tyre të rinj.
Edhe pse Luana Vjollca ka pohuar se ajo “nuk e pi duhan vërtetë”, ajo publikoi një video duke tymosur cigare. Ajo nuk mund të jetë sjellje e saj, por fjalë për fjalë është duke e shitur.
Apo ju kujtohet imazhi i Ronela Hajatit duke pirë duhan! Pavarësisht se fotografia ishte pjesë e një projekti personal të këngëtares ajo e ndau me fansat me një shpjegim: “Më falni për cigaren… ishte thjesht sa për foton”.
Këto “celebrities” po përdorin cigaren si një objekt që me sa duket i bënë ata të duken rebele dhe më të pjekura. Dhe shpesh nuk e dimë pse ato janë aq të prirur për ta ndarë zakonin e tyre të pirjes së duhanit.
Por ajo që këta influencues nuk e kuptojnë ose ndoshta thjesht nuk u intereson është se janë duke mashtruar me idenë se pirja e duhanit është magjepsëse dhe kjo drejtuar një audience që kujdeset thellë për imazhin. Kjo, sigurisht, nuk është asgjë e re.
Cigarja ka kohën dhe vendin e saj në art, kur nevojitet për të dhënë një cilësi armiqësore, si në editorialet e modës. Por kjo nuk është ajo që po ndodh këtu!
Cigaret në këto imazhe “Instagram”-i janë konfuze: Një përpjekje për të qenë “cool” dhe e çlirët. Dhe ndërkohë që mund të duket e padëmshme për disa: “Është vetëm një imazh! Ata ndoshta nuk pinë duhan!”. Por është përhapja e këtij imazhi që ndikon!
Një studim i vitit 2000 në SHBA i 200 të rinjve tregoi se ekspozimi ndaj imazheve të pirjes së duhanit në mediat sociale, “mund të parashikojë tendencën e ardhshme të pirjes së duhanit dhe ndikimin e shfaqjeve televizive dhe të filmave ku pihet duhan”.
Fotografi i stilit të rrugës, Scott Schuman, është shprehur:
“Realiteti është se në Evropë, ju mund të pini duhan vetëm kur jeni jashtë dhe unë fotografoj kryesisht jashtë. Ata më parë e pinin edhe në zyrë, por tani ata duhet të dalin jashtë për ta pirë. Për mua, nuk është diçka që është një avantazh. Kjo për shkak se marr komente të këqija për postimin e imazheve të duhanpirësve, por është thjesht një biznes në kapjen e një çasti. Unë nuk mendoj se të fotografosh duke pirë cigare e bën më të mahnitshëm imazhin. Unë nuk jam një fans i pirjes së duhanit, unë nuk mendoj se është një gjë e mirë. Por të thuash se këto imazhe janë arsyeja pse njerëzit fillojnë të pinë duhan është vetëm një justifikim. Personi që filloi pirjen e duhanit pasi pa këto imazhe do ta bënte atë gjithsesi”.
A e kuptojnë këto të famshme papërgjegjshmërinë e ndikimit që kanë te adoleshentët për pirjen e duhanit? Sipas anketimeve, 90% e duhanpirësve u bënë përdorues të rregullt gjatë adoleshencës ose më herët. Një imazh i vetëm i “Instagram”-it për një cigare, që arrin te mijëra të rinj, është, në fund të fundit, një mjet marketingu më efektiv se sa çdo markë duhani mund të publikojë ligjërisht.
Ne nuk i gjykojmë këto femra për pirjen e duhanit; Gjithkush ka të drejtë të marrë vendimet e veta, edhe ato që janë të dëmshme. Por problemi me pirjen e duhanit është se ai ngadalë po vret ata përreth. Është një varësi si substancat e tjera. Kur shohim këto femra në këto imazhe, nuk shohim sjellje të vlefshme. Shohim kancer, sëmundje dhe një logjik jo të drejtë!
Një fanse e Roza Latit
Burimi: ICONstyle.al