Ka një vijë shumë të hollë mes spektaklit dhe shfrytëzimit emocional. “Top Channel” e ka kaluar me shumë lehtësi këtë vijë. Në vend që të ndërtojë një program që reflekton vlerat e bashkëjetesës shqiptare, siç pretendon në ekran, ka zgjedhur të minojë themelin më të ndjeshëm të shoqërisë sonë: marrëdhënien mes shqiptarëve të Shqipërisë dhe Kosovës.
Ngjarja e fundit në “Big Brother VIP 4”, ku një konkurrent goditi me dhunë një tjetër, është pasqyrë e shëmtuar e mënyrës sesi një media kombëtare, me akses të pakufizuar në mendjen e publikut, zgjedh të nxisë ndasi, të përdorë tensionet etnike si monedhë votimi dhe të relativizojë dhunën në ekran, në emër të klikimeve dhe fitimit.
Kur një konkurrent që më herët ka ofenduar rëndë një banor tjetër me gjuhë etnike të neveritshme, rifutet në shtëpi nga e njëjta media që pretendon të jetë “kundër dhunës”, nuk kemi më të bëjmë me një rastësi. Kemi të bëjmë me një strategji. Një strategji e ftohtë e një televizioni që e ka kuptuar prej kohësh se sa më shumë ta ndajë publikun, aq më shumë përfiton. Aq më shumë rritet ndjeshmëria, rrjedhimisht votat, rrjedhimisht paratë. E gjithë kjo është e llogaritur. Shpullat në ekran janë valuta e re e televizioneve të mëdha.
Ajo që ndodhi së fundmi ishte incident i paralajmëruar. Ishte rezultat i një vendimi të vetëdijshëm për të lejuar një person me precedentë problematikë, të rikthehet në një program ku emocionet janë në kufijtë e shpërthimit. Dhe e gjitha shpërtheu. Por për ironi, nuk shpërtheu vetëm një akt dhune. Shpërtheu një plagë më e thellë: ajo e përçarjes shqiptare!
Mjafton një vështrim i thjeshtë në komentet e rrjeteve sociale për të kuptuar se jemi shumë larg prej një “kombësie të përbashkët” kur mediat zgjedhin të fryjnë dallimet mes nesh. Shqiptarë nga Kosova dhe Shqipëria, që duhet të ishin zëri i njëri-tjetrit, sot janë kthyer në kundërshtarë të ashpër virtualë. Komente që shpesh kalojnë në gjuhë të urrejtjes, racizëm të ndërsjellë dhe një përçmim që vjen vetëm sepse dikush është “prej andej” dhe tjetri “prej këtej”. Kjo nuk ka ardhur rastësisht. Është produkt i një ekrani që ka nevojë të na mbajë të ndarë për të na bërë konsumatorë më emocionalë.
“Top Channel” nuk ka reaguar me seriozitetin e duhur. Nuk ka reflektuar për incidentin e parë me fjalorin diskriminues dhe as nuk ka marrë përgjegjësinë që i takon si media kombëtare që formëson opinionin publik. Përkundrazi, e ka përdorur konfliktin për të rritur shikueshmërinë dhe për të rritur fitimin, pa llogaritur koston sociale që ky spektakël po lë pas.
Nuk është një rast i izoluar. Dhuna në “Top Channel” është bërë thuajse normale. Nga zënkat fizike, promovimi i dhunuesve, fshehja e deforimimi i lajmeve e deri tek fjalori denigrues dhe nxitja e përçarjes, ky televizion ka vendosur prej kohësh që morali është më pak i vlefshëm se një SMS me 150 lekë. Dhe kur përfitimi financiar bëhet i vetmi kriter, kombi është i fundit që mendohet.
Nëse një reality-show mund të na ndajë në “kosovarë” dhe “shqiptarë”, në “pro-Gjest” dhe “pro-Jozi”, në “ne” dhe “ata”, atëherë problemi nuk është më tek personazhet që hyjnë në një format. Është te formati vetë dhe tek secili prej nesh, të cilët na merr lirshëm rrjedha e urrejtjes e përçarjes kombëtare.
Për televizionin, asnjë fitim nuk e justifikon dëmin që po i bëhet kohezionit mes dy pjesëve të të njëjtit popull. Asnjë votë nuk e justifikon relativizimin e një shpullë në televizion kombëtar. Dhe asnjë emocion televiziv nuk duhet të ngrihet mbi kurrizin e një realiteti kaq të ndjeshëm dhe delikat si marrëdhënia Shqipëri-Kosovë!
Sa shumë po na kushton? Shqiptarët s’mund të jenë bagëti që përçahen për hir të spektaklit!
