ADHD (Çrregullimi i Vëmendjes dhe Hiperaktivitetit) është një gjendje neurozhvillimore që prek miliona njerëz në mbarë botën, duke ndikuar në përqendrimin, sjelljen dhe menaxhimin e emocioneve.
Megjithëse ADHD është më e njohur tek fëmijët, shpesh vazhdon edhe tek të rriturit. Por si ta dalloni nëse keni ADHD? Në vijim janë disa nga shenjat më të zakonshme që mund të tregojnë praninë e këtij çrregullimi.
1. Vështirësi për t’u përqendruar
Një nga shenjat kryesore të ADHD-së është mungesa e përqendrimit. Personat me ADHD shpesh:
• Harrojnë informacionet e rëndësishme.
• Ndihen të shpërqendruar lehtësisht nga zhurmat apo aktivitetet përreth.
• Kanë vështirësi në përfundimin e detyrave, edhe kur janë të rëndësishme.
2. Hiperaktivitet dhe energji e tepruar
Hiperaktiviteti është më i dukshëm tek fëmijët, por edhe të rriturit mund ta përjetojnë në mënyra të ndryshme. Shenjat përfshijnë:
• Ndjenjën e vazhdueshme për të lëvizur ose për të bërë diçka.
• Vështirësi për të qëndruar ulur për periudha të gjata.
• Tendencën për të ndërhyrë në biseda ose për të folur më shumë se zakonisht.
3. Impulsivitet
Impulsiviteti është një tjetër shenjë kryesore. Mund të shfaqet në forma të ndryshme, si:
• Marrja e vendimeve të shpejta pa menduar për pasojat.
• Ndërprerja e të tjerëve gjatë bisedave.
• Vështirësi për të pritur në radhë ose për të ndjekur rregullat.
4. Probleme me organizimin
Personat me ADHD shpesh kanë vështirësi në menaxhimin e detyrave dhe organizimin e kohës. Shenjat përfshijnë:
• Harresa e takimeve ose afateve.
• Humbja e gjërave të përditshme, si çelësat ose telefoni.
• Mbingarkesa me punë për shkak të keqmenaxhimit të prioriteteve.
5. Ndryshimet e shpeshta të humorit
Një tipar i zakonshëm i ADHD-së është ndryshimi i papritur i humorit. Mund të përfshijë:
• Irritimin e shpejtë ndaj gjërave të vogla.
• Ndjeshmërinë emocionale ndaj situatave.
• Episodet e ankthit ose depresionit.
6. Ndjenja e “mbushjes me kaos”
Personat me ADHD shpesh përshkruajnë jetën e tyre si një “kaos” të vazhdueshëm. Ata mund të përjetojnë:
• Ndjenjën e të qenit vazhdimisht të mbingarkuar.
• Vështirësinë për të balancuar punën dhe jetën personale.
• Pamundësinë për të qëndruar të qetë, qoftë mendërisht apo fizikisht.
7. Vështirësi në marrëdhënie
Për shkak të impulsivitetit dhe mungesës së përqendrimit, personat me ADHD mund të kenë sfida në:
• Mbajtjen e marrëdhënieve personale dhe profesionale.
• Kuptimin e nevojave të të tjerëve.
• Përdorimin e kohës për të forcuar marrëdhëniet.
Çfarë duhet të bëni nëse dyshoni për ADHD?
Nëse këto simptoma ju duken të njohura dhe po ndikojnë në jetën tuaj të përditshme, është e rëndësishme të konsultoheni me një profesionist të shëndetit mendor. Një diagnozë e saktë dhe trajtim i duhur mund t’ju ndihmojnë të përmirësoni cilësinë e jetës suaj. Trajtimet për ADHD zakonisht përfshijnë terapi, ndryshime në stilin e jetesës dhe në disa raste, medikamente.
ADHD nuk është vetëm një “mungesë përqendrimi” apo “energji e tepërt”. Është një gjendje komplekse që kërkon mirëkuptim dhe menaxhim. Njohja e shenjave dhe kërkimi i ndihmës së duhur është hapi i parë drejt një jete më të balancuar dhe të kontrolluar.
/iconstyle.al