Qeveria ka në plan të rrisë çmimin e energjisë elektrike për bizneset. Aplikimi i OSHEE-së është bërë në Entin Rregullator të Energjisë, por për shkak të pandemisë ishte shtyrë procesi i shqyrtimit.
Ja çmimet që kërkohen për biznesin
Propozimi i OSHEE (në rolin e Furnizuesit Universal Fundor) në tavolinën e ERE-s është si më poshtë:
a) Tarifa e shpërndarjes së energjisë elektrike në tension 35 kV— 3.32 Lekë/ kWh nga tarifa prej 1.5 lekë/kWh në fuqi;
b) Tarifa e shpërndarjes së energjisë elektrike në tension 20-6 kV— 4.32 Lekë/ kWh nga tarifa prej 3.9 lekë/ kWh në fuqi;
c) Tarifa e shpërndarjes së energjisë elektrike në tension 0.4 kV— 6.35 Lekë/Kwh.
Bordi i ERE-s më 10 janar 2020 nisi procedurën për shqyrtimin e aplikimit për përcaktimin e çmimit të shitjes me pakicë për klientët që shërbehen nga furnizuesi i shërbimit universal për vitin 2020.
Pavarësisht se Operatori i Sistemit të Shpërndarjes pretendon se rritja e tarifës së shpërndarjes nuk prek klientët fundorë, përfaqësuesit e sipërmarrjes thonë se tarifat e reja do të ndikojnë te bizneset e lidhur në tensionin 35 kv dhe 20 kv, që do të dalin në treg të lirë, duke siguruar furnizues privatë.
Sipas tyre, kjo ul konkurrueshmërinë, jo vetëm në tregun shqiptar, por edhe në drejtim të eksporteve. Po ashtu, biznesi ka kërkuar argumente se përse OSHEE ka aplikuar për rritjen e tarifës me 120% për tensionin 35 KV dhe 10% për tensionin 20 kv, për sa kohë shoqëria ka shënuar rritje të treguesve të perfomancës.
Më 28 prill 2020, Bordi i Entit Rregullator të Energjisë (ERE) vendosi pezullimin e procedurave për shqyrtimin e aplikimit të Operatorit të Sistemit të Shpërndarjes së Energjisë Elektrike, për përcaktimin e tarifave sipas nivelit të tensionit për vitin 2020.
“Me shpalljen e gjendjes së fatkeqësisë natyrore, ERE ndodhet në kushtet e pamundësisë për të organizuar seanca publike apo teknike si dhe për të vijuar normalisht procesin e konsultimit me të licencuarit apo me aplikuesit si dhe palët e interesit”, thuhet në njoftimin e ERE-s.Nisur nga këto rrethana, ERE la në fuqi tarifat e deritanishme të përdorimit të rrjetit të shpërndarjes së energjisë elektrike për nivelet e tensionit.
Kështu, tarifa e shërbimit të shpërndarjes në nivelin e tensionit 35 kV është 1,5 lekë kwh, në nivelin e tensionit 20 kV tarifa është 3,9 lekë/kwh, ndërsa tarifa mesatare e shërbimit të shpërndarjes është 4,79 kwh.
OST kërkon dyfishimin e tarifës së transmetimit
Një tarifë tjetër që rëndon në kostot dhe çmimin e fundor të shitjes së energjisë është edhe ajo e transmetimit që e aplikon OST. Më 22 tetor 2020, Bordi i ERE-s vendosi: Rrëzimin për herë të dytë të kërkesës së shoqërisë OST sh.a. për rishikimin e vendimit të bordit të ERE-s mbi “Mos fillimin e procedurës për shqyrtimin e aplikimit të shoqërisë OST sh.a. lidhur me miratimin e tarifës së kërkuar prej 1.31 lekë/kWh për shërbimin e transmetimit të energjisë elektrike për vitin 2021”.
Kjo tarifë aktualisht është 0.75 lekë për çdo kolovat energjie të transmetuar ndërkohë që OST kishte kërkuar që tarifa të rritej në 1.31 lekë/kwh.
OST kërkon rishikim të tarifës së transmetimit prej disa vitesh duke argumentuar se ka një nivel të lartë huaje të akumuluar që duhet të paguhet si dhe investime në vazhdim të cilat duhet të kryhen por deri më tani Enti nuk e ka parë të arsyeshme të rrisë tarifën
Çmimet e energjisë elektrike për biznesin
Çmimet e energjisë elektrike për biznesin kanë nisur të riten qysh nga viti 2015.
Për bizneset që furnizohen me 35 kV çmimi është i unifikuar për çdo kategori biznesi. Kështu, duke filluar nga 1 Janar 2015, këto biznese paguajnë 12% më shumë për energjinë elektrike. Çmimi i energjisë elektrike nga 10,2 lek/kWh është rritur në 11,4 lek/kWh. (Çmimet janë të llogaritura me TVSH).
-Bizneset që furnizohen me 20; 10; 6 kV kanë funksionuar me tarifa të diferencuara sipas llojit të biznesit. Por duke filluar nga 1 Janar 2015, këto tarifa janë unifikuar në një çmim prej 13,2 lek/kWh, me përjashtim të çmimit të energjisë për furrat e bukës i cili ka mbetur i pandryshuar në 7.1 deri në 8,7 lek/kWh. Çmimet për këtë nivel tensioni kanë pësuar rritje nga 9% deri në 21%. Rritjen më të madhe të çmimit të energjisë elektrike e kanë pësuar bizneset bujqësore ku çmimi për to nga 10,44 lek/kWh është bërë 13,2 lek/kWh, pra 21% më i lartë krahasuar me vitin 2014.
-Po kështu, bizneset që furnizohen me tension të ulët (0.4 kV) kanë pësuar një unifikim të tarifave për vitin 2015. Çmimi i energjisë elektrike për këtë nivel tensioni është përcaktuar 16,8 lek/kWh, duke pësuar një rritje nga 13% deri në 25% për lloje të ndryshme të bizneseve. Bujqësia dhe industria janë prekur nga një rritje prej 25% të tarifave të energjisë elektrike.
Dy vitet e fundit ai 2018 kur nisi procesi i liberalizimit dhe 2019 kanë pasur çmime relativisht të kripura në disa raste edhe me gati dyfishim të çmimit me të cilin dikur këto biznese siguronin energjinë në tregun e rregulluar. Kjo edhe si rezultat i situatës së vështirë hidrike. Në janar 2020 të njëjtat biznese paguan një tarifë 12.49 lekë/kwh.
Sipas përfaqësuesve të OSSH (kompania e ndarë nga OSHEE), ndryshimi i tarifës ka ardhur si pasojë e aplikimit si kompanie ndarë nga OSHEE. Përfaqësuesit e Ministrisë së Infrastrukturës dhe Energjisë i kanë kërkuar Entit Rregullator të Energjisë të përllogarisë tarifat e reja sipas metodologjisë në fuqi.
Çmimi për familjarët
Në dhjetor 2014, ERE pranoi rritjen e çmimit të energjisë për familjarët të rritet mesatarisht në 9.5 lekë për familjarët, kjo pa përfshirë TVSH-në që e çon në 13,5 lekë.
Çfarë thonë politikanët për çmimin e energjisë elektrike?
Kryeministri Rama para se të vinte në pushtet deklaronte se do ta ulte çmimin e energjisë elektrike, por pasi u bë kryeministër gjëja që bëri ishte rritja e tarifës.Shtatë vjet më pas, sot në një konferencë për shtyp, Kryeministri Edi Rama është shprehur se qeveria nuk do të bëjë asnjë premtim për uljen e çmimit të energjisë elektrike.
“Çmimin e energjisë mund ta ulë Lulzim Basha. Që s’ka gjë në dorë dhe që s’do ketë gjë në dorë. Por kjo qeveri që ka në dorë punën, ajo që mund të bëjë, është të mos lejojë rritjen e saj duke e subvencionuar. Në çdo faturë energjie që ne paguajmë si konsumator familjar është brenda mundësia që na jepet për të paguar ekstra”.
Edhe ministrja e linjës, Belinda Balluku u shpreh për konsumatorët familjarë, pa përmendur bizneset.
“Çmimi i energjisë dhe përdoruesi familjarë. Ne kemi një çmim të palëvizur që prej vitit 2014, nuk kemi rritje”, tha Balluku. Një ditë më parë kreu i Partisë Demokratike, Lulzim Basha, me anë të një postimi në rrjetet sociale Basha shkruante se “Rritja e çmimeve të energjisë i ka varfëruar edhe më shumë shqiptarët. Mjaft më…”