Përshëndetje! Jam 15 vjeçe dhe kam një kompleks me veten time. Nuk kam besim në vetvete, nuk mendoj se jam e bukur dhe kjo më pengon në marrëdhënien time me shoqërinë. Gjithashtu nuk i jap mundësinë vetes për njohje të reja duke menduar se ata nuk do të pëlqejnë mua kështu siç jam.
Vështirësitë që po përjeton janë normative për moshën e adoleshencës. Ti po përballesh me një sfidë jetësore: njohjen e vetes, e cila është një sfidë sa e bukur, aq edhe e vështirë. E bukur, sepse ti po punon për të formuar identitetin tënd, por e vështirë, sepse formimi i identitetit ndodh paralel me ndryshime të vrullshme fiziologjike, mendore dhe emocionale. Përpjekjet për të krijuar një identitet sillen rrotull pyetjes: “Kush jam unë?” Në rastin tënd, ajo mund të përthyhet në nënpyetje: A kam besim në vetvete? A jam e bukur? A u pëlqej njerëzve? Dhe pyetje të tjera të ngjashme.
Që në fillim thua se ke nuk ke besim në vetvete dhe nuk beson se je e bukur, të cilat të largojnë nga shoqëria dhe të pengojnë të njohësh njerëz të rinj. E kuptoj që pamja është e rëndësishme për ty, ashtu si për të gjitha adoleshentet. Mirëpo ndryshimet në pamje jo gjithmonë janë të pëlqyeshme, madje mund të shoqërohen me vështirësi emocionale (ankth social, tërheqje nga shoqëria) dhe mendore (besime negative për veten). Prandaj, një nga sugjerimet kryesore është të pranosh se të gjitha ndryshimet janë normative dhe të përpiqesh të fitosh një këndvështrim më pozitiv për t’i parë ato.
Kush mund të të ndihmojë për ta bërë këtë? Së pari, vetja jote. Ti mund të punosh për disa ndryshime në mënyrën e të menduarit. Përpiqu të identifikosh mendimet negative për veten (p.sh. “Unë nuk jam e bukur”) dhe të kuptosh nga burojnë ato (A ke një “standard” bukurie dhe ku e ke mësuar atë? Sa i shëndetshëm dhe realist është ky standard?). Këto mendime negative provo t’i zëvendësosh me mendime më pozitive (“Unë ndihem e bukur” ose “Unë mund të jem e bukur”). Duke ndryshuar mënyrën e të menduarit, do të fillosh të ndihesh më mirë dhe të sillesh në përputhje me këtë (p.sh. të afrohesh me njerëzit).
Një faktor me shumë rëndësi në gjithë këtë proces njohjeje dhe pranimi është komunikimi me prindërit. Si janë marrëdhëniet e tua me prindërit dhe klima familjare? Komunikimi dhe marrëdhëniet, nëse karakterizohen nga besimi dhe hapja e ndërsjellë, janë faktor mbrojtës në përballimin e sfidave të adoleshencës.
Një aspekt tjetër ndihmues është zbulimi dhe zhvillimi i potencialeve brenda vetes. Çfarë të pëlqen më shumë të bësh? Cili është pasioni ose talenti yt? Duke zbuluar dhe ushqyer talentin ose prirjen tënde, ti do të fillosh të ushqesh edhe vetëbesimin. Duke investuar kohë dhe energji në gjërat që të pëlqejnë, ti do të investosh në formimin e një identiteti të shëndetshëm, me më shumë mendime dhe ndjenja pozitive për veten. Në këtë mënyrë, gradualisht do të fillosh të afrohesh edhe me njerëzit ose do t’u lejosh atyre që të të afrohen edhe ty.
Nëse këto dhe përpjekje të tjera që mund të bësh do të jenë të pamjaftueshme për të të ndihmuar në rrugëtimin tënd të adoleshencës, mund të konsultohesh me një psikolog kurdo që ta ndiesh të nevojshme. Të përshëndes!
*Lediona Braho, psikologe klinike
Për Iconstyle.al