Si asnjë fushë tjetër e artit, muzika ka mbajtur më së miri në notat dhe pentagramet e saj, frymën liridashëse të shqiptarëve, aspiratat e tyre legjitime për të qenë si të gjitha kombet e tjera të Europës dhe sakrificat e dashurinë për kombin ditët e sotme.
Këngët “patriotike” janë prova më e mirë e faktit se shqiptarët e arritën lirinë e tyre sa përmes rilindjes kulturore e po aq edhe të luftës së armatosur, shprehur aq qartë tek fjalia “Me pushkë dhe penë për mëmëdhenë”! Këto këngë janë një nga format unikale të trashëgimisë sonë kulturore, bartëse të shpirtit shqiptar.
Gjatë Rilindjes Kombëtare në qendër të “këngëve patriotike” ishte artikulimi dhe qëndrimi i ri ndaj fjalës komb. Shqiptarët projektuan hartën e lirisë dhe në qendër të saj strukturuan “ndërtesën” e kombit shqiptar.
Këngët për Shqipërinë, trojet shqiptare, kombin shqiptar, shqiptarët, historinë, janë të pafundme e çdonjëra prej tyre ofron një emocion ndryshe. E sidomos në këtë ditë, kur kurrsesi nuk mund të mungojnë.
Por, cilat janë disa nga këngët ‘patriotike’ që i dimë të gjithë?
Instiktivisht, të gjithëve na shkon mendje tek Himni Kombëtar Shqiptar. Janë disa versione të regjistruara të këndimit dhe interpretimit të Himnit Kombëtar. Më të vjetrit syresh janë ato të regjistruara në Amerikë në disqe. Njëri prej tyre, ai i vitit 1918 i përket Spiridon Ilos dhe Xhuzepe Mauros, ndërsa tjetri është i vitit 1920, një version orkestral i interpretuar nga Banda Vatra nën drejtimin e Thoma Nasit.
E kush nuk e njeh të madhen Vaçe Zela, ikona e muzikës shqiptare e cila njihet për zërin e saj madhështor, që do i mbijetojë të gjitha brezave. Ndër këngët më të njohura të saj, janë ”Moj e bukura Shqipëri” dhe “Rrjedh në këngë e ligjërime”.
https://www.youtube.com/watch?v=v-iTE1bz0Yo
Kënga ‘Kuq e zi je ti’ nga Elvana Gjata dhe Flori Mumajesi e publikuara para pesë vjetësh sot ka mbi 51 milionë klikime në Youtube, u kthye në “himnin modern” të shqiptarëve. Kjo këngë shoqëroi Kombëtaren Shqiptare në Futbollit në “Euro 2016”.
Duke qenë se jemi te këngët himn, “Xhamadani vija-vija” është një ndër këngët më të kënduara shqiptare, që e di i madh e i vogël.
Kjo këngë, e cila pothuajse e ka humbur autorësinë dhe ka kaluar në folk, është shkruar nga profesori dhe poeti Alfred Çapaliku me kompozitor Zef Çoba. Këngë është shkruar brenda natës në periudhën 1992/3 për Shkurte Fejzën dhe titulli origjinal i saj ishte: “Kam një lot, m’pikon si ar.”
“Shota” një valle që ngre në qiell të gjithë shqiptarët, luhet, por edhe këndohet jo vetëm në trojet shqiptare por edhe Bosnjë, Serbi, Kroaci, Maqedoni, Turqi, Bullgari e madje edhe në Greqi, jo vetëm te arvanitasit.
Fenomeni dhe tipologjia muzikore artistike e ritmike e kësaj valleje, e cila me lehtësi i ka mbijetuar kohës, duke u radhitur si valle emblemë, në mesin e valleve si “vallja e shqipeve”, “Vallja e burrave” “Vallja e shpatave” dhe valle të tjera karakteristike, ka veçantitë dhe veçoritë e veta në kohë dhe hapësirë.
Entermedia u bashkua më 2011 me Klan Kosova dhe Threedots për të realizuar videon e këngës: “Ne kemi një vend”, ku interpretojnë: Flori, Julka, Teuta, Yllka, Vesa, Elvana, Vedat Ademi dhe Lyrical Son.
Ne kemi një vend të dy, Prishtinë dhe Tiranë të duam ty çdo ditë dhe më shumë se jemi nji!
“Kuq e zi” bëri në 2011 bashkë Reshat Arbanën, Genta Ismajlin, Lorik Canën, Tunën, Erion Korinin, Xhejsi & Gjergji Jorgaqin.
6 vite më parë, Elvana Gjata solli “Gjaku im” kompozuar nga Flori Mumajesi dhe shkruar nga Dalina Buzi. Një nga këngët që mbetet aktuale dhe me mesazh të fortë.
Për 100 vjetorin e Pavarësisë, Noizy publikoi këngën “100 vjet shtet” që sot numëron 14 milionë klikime. OK, një nga këngët më emocionuese të reperit.
Kush nuk e kujton “Albanian” nga Etnon feat Lyrical Son & Dj Blunt, e cila u realizua në 2005- n.
Unë jetoj kuq e zi marr frym’ shqip
shoh kuq e zi gjaku m’rrjedh shqip
jetoj ktu me plis me tradit’ e bajrak
me kanun e me ligj me fis e me gjak
Lista me këngë patriotike është shumë e gjatë por gjeni më poshtë disa prej tyre: