Ju ka ndodhur të dëgjoni një këngë të caktuar dhe në mendje t’u vinë kujtime nga e shkuara? Dëgjimi i asaj pjese muzikore të kthen menjëherë në vendin ku ishe, me kë ishe dhe ndjenjat që lidhen me atë kujtim.
Kjo përvojë, pra kur muzika risjell kujtime të ngjarjeve, njerëzve dhe vendeve nga e kaluara jonë, njihet si një kujtesë autobiografike e evokuar nga muzika. Dhe kjo është një përvojë e zakonshme, që shfaqet shpesh si një kujtesë e pavullnetshme. Kjo do të thotë, që ne nuk bëjmë asnjë përpjekje për të risjellë në kujtesë kujtime të tilla, ato thjesht na vijnë në mendje spontanisht.
Pse ndodh kjo? Së pari, muzika shoqëron shumë ngjarje të dallueshme të jetës sonë, si mbrëmja e maturës, ceremonia e diplomimit, dasmat dhe funeralet. Prandaj, ajo luan një rol të rëndësishëm në rilidhjen tonë me këto momente vetëpërcaktuese.
Muzika tërheq shpeshherë vëmendjen tonë, për shkak të mënyrës se si ndikon në mendjen, trupin dhe emocionet tona. Kur muzika na tërheq vëmendjen, kjo gjë rrit gjasat që ajo të kodohet në kujtesë së bashku me detajet e një ngjarjeje të jetës. Kjo do të thotë se ajo është në gjendje të shërbejë si një sinjal efektiv për ta kujtuar vite më vonë këtë ngjarje.
Studimet e fundit kanë zbuluar se natyra emocionale e një pjese muzikore është një faktor i rëndësishëm në mënyrën se si ajo shërben si një shenjë e kthimit të kujtesës. Kjo qëndron më shumë për stimujt emocionalë negativë. Sidomos muzika e trishtë ngjall shumë kujtime pozitive.