Prej disa ditësh në laboratoret private ka nisur testimi serologjik për Covid-19 për shtetasit shqiptarë me vendim të Ministrisë së Shëndetësisë që mban datën 19 korrik 2020. Për arsye ende të paqarta qeveria zgjodhi që këtë shërbim në vend që ta ofronte falas sikundër e parashikon ligji shqiptar (Lexo këtu), ta kalonte në këto struktura private.
Mirëpo, kur kanë kaluar vetëm disa ditë nga certifikimi i këtyre laboratoreve nga Instituti i Shëndetit Publik, është vënë re edhe shkelja e parë. Nga një vëzhgim i kryer nga “Iconstyle.al” rezulton se shumë prej laboratorëve që e ofrojnë këtë shërbim kanë të njëjtin çmim, 4000 lekë të reja.
Vendosja e njëkohshme nga këto laboratore e çmimeve për kryerjen e testit serologjik, ngre dyshime për shkelje të kushteve të konkurrencës dhe marrëveshje të ndaluara në treg, siç janë të ashtuquajturat “Kartele”. Për ata që nuk e dinë, kartelet janë marrëveshje që bëjnë bashkë dy ose më shumë biznese me qëllim që të shmangin konkurrencën e lirë në treg. Ato gjithnjë formohen për qëllime të caktuara si p.sh. karteli i çmimeve ka për qëllim që anëtarët e kartelit të mos konkurrojnë me njëri-tjetrin në uljen e çmimeve.
Çfarë parashikon ligji shqiptar në këto raste?
Një gjë e tillë nuk është thjesht e gabuar në planin moral dhe etik, por bie në kundërshtim të plotë me ligjin që mbron konkurrencën e lirë në Republikën e Shqipërisë. Ligji Nr.9121, datë 28.7.2003 “PËR MBROJTJEN E KONKURRENCËS” neni 4 dhe neni 9 e ndalon qartazi diçka të tillë dhe parashikojnë penalitete të larta për shkelësit. (Lexo këtu të plotë)
Neni 4 (Marrëveshjet e ndaluara)
Ndalohen të gjitha marrëveshjet, të cilat kanë si objekt ose si pasojë pengimin, kufizimin ose shtrembërimin e konkurrencës në treg, veçanërisht marrëveshjet që: a) caktojnë, në mënyrë të drejtpërdrejtë ose të tërthortë, çmimet e blerjes ose të shitjes, apo çdo kusht tjetër tregtimi; b) kufizojnë ose kontrollojnë prodhimin, tregjet, zhvillimin teknik ose investimet; c) ndajnë tregjet ose burimet e furnizimit; ç) në marrëdhëniet tregtare me palët e tjera, zbatojnë kushte të ndryshme për transaksione të njëjta, duke i vendosur ato në gjendje të pafavorshme konkurrence; d) kushtëzojnë lidhjen e kontratave me pranimin nga palët e tjera kontraktuese të detyrimeve shtesë që, për nga natyra ose nga përdorimi i tyre tregtar, nuk kanë lidhje me objektin e këtyre kontratave.
Heshtja e papranueshme e Autoritetit të Konkurrencës!
Në mënyrë të qartë dhe në shumicë institucionet rregullatore të tregjeve dhe Autoriteti i Konkurrencës, që lidhet drejtpërdrejtë me çështjen, dhe që paguhen nga taksapaguesit shqiptarë për të mbrojtur interesat publike, me veprimet dhe mosveprimet e tyre i shërbejnë interesave të tilla me shenja të qarta subjektivizmi dhe korrupsioni. (Kujto: sektorët financiarë, të sigurimeve, telekomunikacioneve, bankarë, karburanteve, etj.) Sidomos në raste të tilla, ku vihet në lojë shëndeti i shqiptarëve në një kohë pandemie, është e papranueshme që Autoriteti i Konkurrencës nuk ka ndërmarrë paraprakisht masa për të ndaluar rritjen e njëkohshme në grup të çmimeve të testeve serologjike dhe njëkohësisht nuk ka njoftuar publikun në zbatim të detyrimeve të tij ligjore kundër marrëveshjeve të ndaluara të dyshuara të tipit “kartel” nga biznese në tregje të rregulluara.
Kështu, nëpërmjet këtij artikulli, “Iconstyle.al” i kërkon zyrtarisht Autoritetit të Konkurrencës të shohë mënyrën sesi është ndërtuar dhe funksionon kryerja e analizave serologjike, në zbatim të përgjegjësive ligjore që Autoriteti ka.