Nga situata e deri tek zbërthimi i institucionit të martesës, ka ndryshuar shumë në mënyrën se si ne i perceptojmë marrëdhëniet romantike. Kufijtë brenda një çifti mund të jenë të paqartë dhe nuk është e pazakontë që secili partner të ketë kontakt me njerëz të tjerë, si për shembull në marrëdhëniet e tipit DADT, ku ekziston një marrëveshje reciproke për të mos zbuluar marrëdhëniet paralele.
Edhe pse edhe koncepti i ekskluzivitetit po sfidohet, lidhjet tradicionale mbeten, me incidentet e tradhtisë gjithsesi në rritje. Një studim i fundit nga Qendra Kërkimore Bedbible dokumenton tendencat historike të tradhtisë, duke analizuar dallimet midis kulturave dhe gjinive. Hulumtimi përshkruan qartë kompleksitetin që karakterizon marrëdhëniet e sotme romantike.
Tradhtia: Një trend në rritje
Sipas gjetjeve, rreth 1 në 4 (23%) tani thonë se kanë tradhtuar partnerin e tyre, krahasuar me vetëm 5% në vitet 1960. Nga viti 2013 deri në vitin 2023, incidenca e tradhtisë varionte midis 14% dhe 23%. Meshkujt (21%) duket se janë më të prirur në krahasim me femrat (7%) , ndërsa shumica e të dy gjinive (70% e meshkujve dhe 60% e femrave) pranojnë se tundimi bëhet më i fortë kur akti mund të mbahet i fshehtë. Hendeku, megjithatë, gradualisht po ngushtohet, pasi normat e grave i afrohen atyre të burrave – në vitin 2023, shkalla relative për gratë arriti në 17%, më e larta deri më sot.
Sa i përket moshave, piku shënohet në 58 vjeç, gjë që bie ndesh me stereotipin e “rinisë së padisiplinuar”, pasi vetëm 3% e moshave 18-19 kanë pranuar sjellje të ngjashme.
Vlen të përmendet se mbi gjysma e lidhjeve të dashurisë përfundojnë menjëherë pas zbulimit të një lidhjeje paralele (54.5%) , ndërsa pothuajse gjysma (49%) nuk e pranojnë kurrë aktin e tyre. Për sa i përket mënyrës së njohjes së njerëzve, 60% e lidhjeve jashtëmartesore kanë nisur përmes miqësive apo ambienteve të punës, ndërsa vetëm 9.4% përmes rrjeteve sociale.
Cili shtet është në krye?
Në nivel ndërkombëtar, në mesin e 50 vendeve të ekzaminuara, Tajlanda, Danimarka dhe Gjermania regjistrojnë përqindjet më të larta të tradhtisë, duke zbuluar dallimet kulturore në perceptimet rreth monogamisë. Greqia renditet në vendin e 12-të, ndërsa Qiproja në vendin e 25-të. Përkundrazi, përqindjet më të ulëta gjenden në Vatikan, Uruguai dhe Slloveni.
Ndërsa strukturat sociale evoluojnë, të kuptuarit e shkaqeve dhe pasojave themelore të tradhtisë bëhet gjithnjë e më e rëndësishme për krijimin dhe ruajtjen e marrëdhënieve të shëndetshme, përfundojnë studiuesit.